عصب کشی دندان چیست؟

همه ما ممکن است در اثر عوامل مختلفی که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم، دچار درد شدید دندان شویم. این درد و عفونت اگر به بخش داخلی یا پالپ دندان برسد (بخشی که رگ های خونی و اعصاب دندان در آن قرار دارد) تنها راه درمان آن بدون اینکه بخواهید دندان خود را بکشید، عصب کشی دندان است.

حال عصب کشی دندان چیست؟ در واقع عصب کشی به روشی گفته می‌شود که در آن، بخش داخلی و نرم دندان که به آن پالپ (pulp) می‌گویند و ریشه و عصب دندان در آن قرار دارد را، از عفونت خالی و تمیز می‌کنند و سپس با مواد مخصوص پر می‌کنند.

چه زمان به عصب کشی دندان نیاز داریم؟

همانطور که در بالا گفتیم، عصب کشی هنگامی انجام می‌شود که قسمت داخلی یک دندان که به آن پالپ نیز گفته می‌شود آسیب ببیند و یا دچار التهاب و عفونت شود. حتی اگر پالپ یا مغز دندان از بین رفته باشد و یا در اصطلاح مرده باشد، بخش بالایی دندان یا همان تاج می‌تواند کماکان دست نخورده باقی بماند. از بین بردن پالپ دندان آسیب دیده یا آلوده، بهترین روش برای حفظ ساختار دندان‌ها است.

علل عمده نیاز به اعصاب کشی دندان، شامل موارد زیر است:

• پوسیدگی عمیق به دلیل عدم رسیدی و درمان سوراخ ها و حفرات دندان
• انجام چندیدن پروسه درمانی دندانپزشکی روی یک دندان
• بروز ترک در دندان
• وارد شدن آسیب و شکستن دندان در اثر تصادف و هر حادثه دیگری
• نشت پرکردگی قدیمی، که باعث بوجود آمدن پوسیدگی در زیر مواد شده است.

مشکلات بعد از عصبکشی دندان

مراقبت های پس از عصب کشی

بعد از تمام شدن مراحل عصب کشی دندان، ممکن است با از بین رفتن اثر داروی بی حسی، شما از ناحیه دندان و لثه احساس درد داشته باشید و حتی لثه های شما ممکن است متورم شود. بیشتر دندانپزشکان این علائم را با داروهای بدون نسخه ضد درد مانند استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (Advil) درمان خواهند کرد.

به طور کلی بعد از تمام شدن عصب کشی دندان، لازم است که موارد زیر را رعایت کنید:

• اگر درد دندان و لثه شما شدید شد یا بیش از چند روز ادامه داشت، حتما با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
• از جویدن مواد غذایی و خوراکی ها با دندان آسیب دیده که به تازگی آن را عصب کشی کرده اید خودداری کنید.
• حتما دندان های خود را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
• از خمیر دندان حاوی فلوراید برای شستشوی دندان ها استفاده کنید.

پروسه عصب کشی چندان دشوار نیست و برایتان محدودیت ایجاد نمیکند. یک روز پس از عصب کشی شما میتوانید به زندگی و روال روزانه خود بازگردید.

پوسیدگی دندان علل بسیاری دارد و در میان مردم رایج است. درمان ریشه دندان می‌تواند از پیشرفت پوسیدگی و بروز عفونت در دهان و دندان جلوگیری نماید. با وجود راهکارهای نوینی که در درمان ریشه دندان ارائه ‌شده‌اند، گاهی بیماران همچنان با یک‌سری از مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. خبر خوب این است که مشکلات شایعی که بیماران پس از درمان ریشه با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، قابل کنترل هستند. این مشکلات در پی جراحی و مدت زمان نقاهت رخ می‌دهند. بیماران می‌بایست مراقبت‌های لازم پس از درمان ریشه را با دقت انجام دهند تا شاهد مشکلات شایع پس از جراحی نباشند.

مشکلات بعد از عصبکشی دندان

درمان ریشه دندان و مراقبت های لازم پس از جراحی

درمان ریشه دندان یک جراحی به‌شمار می‌آید که اغلب با بی‌حسی موضعی همراه است. جراحی سبب آسیب به بافت‌های دهان می‌گردد و باید از قسمت جراحی ‌شده تا رسیدن به بهبودی کامل مراقبت نمود. درمان ریشه دندان با برش قسمتی از لثه همراه است؛ بنابراین جویدن غذاهای سفت و سخت موجب پارگی و خونریزی مجدد این بافت خواهد شد. یکی از مهم‌ترین عواملی که باید پس از جراحی درمان ریشه رعایت شود، مصرف داروهایی است که دندانپزشک برای بهبودی کامل بیمار تجویز می‌نماید. این داروها از عفونت بافت تخریب ‌شده جلوگیری می‌کنند و باعث کاهش یا تسکین درد جراحی می‌شوند.

عوارض درمان ریشه دندان

درمان ریشه روشی مؤثر است که دوره نقاهت را در پی دارد. بلافاصله پس از درمان ریشه، بیمار شاهد خونریزی در بافت آسیب ‌دیده خواهد بود که تا یک روز طبیعی است؛ اما اگر این خونریزی بیش از اندازه باشد باید به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرد. علاوه‌بر خونریزی‌های روز اول، اطراف بافت دندان در اثر بریدگی و خراش ایجاد شده، دچار التهاب و تورم می‌شوند. این علائم موجب آزردگی بیمار خواهند شد که اغلب با گذشت زمان و مصرف داروهایی که متخصص تجویز می‌کند، از بین خواهند رفت. احساس ناخوشایندی که در اطراف جراحی به‌وجود می‌آید شدت زیادی ندارد.

علت ایجاد احساس آزردگی و درد پس از جراحی درمان ریشه، میزان باکتری‌هایی است که وارد زخم شده‌اند. از طرفی تخلیه پالپ و تمیز کردن کانال‌های دندان در فرآیند درمان ریشه کاری حساس خواهد بود؛ اگر این کار با دقت انجام ‌نشده باشد، فعالیت باکتری‌ها ادامه پیدا می‌کند و مجددا موجب بروز عفونت و درد بیمار خواهد شد. دندانپزشک با معاینه بیمار می‌تواند علت اصلی درد را مشخص نماید و درمان ریشه را به‌طور کامل انجام دهد. گاهی نیز عوارض بی‌حسی موضعی قبل از جراحی، مشکلاتی نظیر تپش قلب و لرزش اندام‌ها را به‌وجود می‌آورد که احتمال وقوع آن نادر است.

احساس خشکی در استخوان فک

جراحی درمان ریشه دندان یک فرآیند زمان‌بر است که در تمام طول آن دهان بیمار به‌طور قابل توجهی باز می‌ماند. با توجه به این دو مورد خستگی مفاصل فک و احساس خشک ‌بودن آن‌ها کاملاً طبیعی خواهد بود. بعضی از بیماران احساس می‌کنند که به ‌سختی می‌توانند دهان خود را باز و بسته نمایند. در چنین مواردی می‌بایست صبور بود تا روند بهبودی طی شود و مفاصل فک مانند قبل از جراحی، بدون درد به کار خود ادامه دهند. همچنین دندانپزشک برای بی‌حسی عصب دندان بیمار، تزریقاتی را انجام می‌دهد که بر احساس خشکی در فک مؤثر است.

بی حسی در فک

تزریق داروهای بی‌حسی خود دلیلی برای بروز عوارض پس از جراحی هستند. در حقیقت مشکلات شایعی که بیماران پس از درمان ریشه با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، اغلب از عوارض تزریق بی‌حسی بوده‌اند. داروهای بی‌حسی اغلب موجب سِر شدن زبان، لثه و لب‌ها می‌شوند؛ زمان از بین ‌رفتن بی‌حسی در این بافت‌ها، در بیماران مختلف کمی متفاوت است. اغلب بیماران بی‌حسی را در فک پایین تشخیص می‌دهند. باکتری‌های موجود در دهان و دندان نیز در طولانی مدت التهاب شدید را ایجاد می‌کنند. تورم در طولانی مدت موجب بی‌حسی بافت دهان می‌شود و مدتی بعد از آن بهبود خواهد یافت.

شکستن ابزار درمان ریشه دندان

تمیز کردن یا پاکسازی کانال‌های دندان حین درمان ریشه، برعهده ابزار به‌خصوصی است. این ابزارها شکننده هستند و امکان شکستن آن‌ها درون کانال دندان، وجود دارد. با شکستن ابزار درون کانال دندان دو راه برای ادامه درمان ریشه وجود خواهد داشت؛ اولین راه خارج‌ کردن ابزار از درون کانال است و در دیگری با باقی ‌ماندن ابزار درون کانال دندان، درمان ادامه می‌یابد. گاهی کانال دندان مسدود می‌شود یا از قبل مورد جراحی روت کانال قرار گرفته است؛ این موارد سبب می‌گردند تا ابزار درمان ریشه درون کانال باقی بمانند و خارج نشوند.

موادی که ابزار درمان ریشه از آن ساخته می‌شوند، تماماً با ساختار و مواد تشکیل‌دهنده دندان سازگار هستند. این ابزار اغلب از تیتانیوم ساخته شده‌اند و باقی ‌ماندن آن‌ها درون کانال‌ها، آسیبی به بافت‌های دهان و دندان نخواهد رساند. اگر کانال دندان کج باشد یا امکان خروج ابزار وجود نداشته باشد، دندانپزشک با مواد مخصوصی فضای اطراف ابزار را می‌پوشاند؛ سپس فرآیند تکمیلی درمان ریشه صورت می‌پذیرد.

درد مداوم دندان پس از درمان ریشه

درد موضعی پس از درمان ریشه طبیعی است؛ اما اگر این درد ادامه داشته باشد، می‌تواند ناشی از بیماری پریودنتال یا عدم موفقیت درمان باشد. بیماری‌های پریودنتال صرف ‌نظر از دندان، باعث بروز درد در بافت دهان خواهند شد. فردی که دچار بیماری پریودنتال است درد بافت لثه و دهان را احساس خواهد کرد؛ این در حالی است که دندان سالم بوده یا تحت درمان ریشه قرار دارد. از طرفی اگر کانال‌های دندان کاملاً از عفونت پاک‌ نشده باشند نیز موجب درد خواهند شد. در این صورت دندانپزشک عفونت باقی ‌مانده در کانال را استخراج می‌کند تا درد دندان تسکین یابد.

براکسیسم پس از درمان ریشه دندان

درمان ریشه دندان یک جراحی حساس است که نباید تحت فشار قرار گیرد تا بهبودی کامل حاصل شود. برخی از بیماران دچار دندان قروچه یا براکسیسم هستند؛ این اختلال به مرور زمان موجب درد دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است، خواهد شد. دوران نقاهت دندانی که تحت درمان ریشه قرار دارد باید بدون براکسیسم باشد؛ گاهی دندان قروچه شدید موجب از دست ‌دادن دندان خواهد شد. بنابراین بهتر است این عارضه قبل از درمان ریشه، کنترل و درمان شود.

آبسه پری اپیکال

عفونت عامل اصلی بروز آبسه پری اپیکال است. دندانپزشک متخصص قبل از هر اقدامی در جهت درمان ریشه دندان، می‌بایست عدم وجود عفونت در بافت دهان و دندان‌ها را بررسی نماید. اگر قبل از درمان ریشه در بافت دهان یا دندان‌ها عفونت وجود داشته باشد، امکان ابتلا به آبسه پری اپیکال وجود دارد. آبسه پری اپیکال به تجمع عفونت در قسمت انتهایی ریشه دندان می‌گویند. این عارضه در صورت عدم درمان منجر به گسترش و عفونت استخوان فک می‌گردد. گسترش عفونت و آبسه پری اپیکال التهاب و درد ایجاد خواهد کرد. آبسه پری اپیکال درمان ریشه را غیرممکن می‌سازد.

آبسه استریل

یکی از مراحل درمان ریشه، پاک ‌کردن کانال‌های دندان از عفونت و آلودگی‌های خارجی است. این مرحله با محلول استاندارد و استریل انجام می‌شود. مایع استریل نباید درون کانال‌های دندان قرار گیرد و باید پس از پاکیزه‌سازی، از کانال‌ها خارج شود. اگر این مایع به ریشه دندان نفوذ یابد و در آن‌جا باقی بماند، آبسه استریل را ایجاد خواهد کرد. آبسه استریل مانند آبسه پری اپیکال با درد همراه خواهد بود و باید در زمان مناسب تحت درمان قرار گیرد. اگر دندانپزشک تمام مایع استریل را از کانال‌ها خارج کند و سپس به پر کردن دندان اقدام نماید، آبسه استریل ایجاد نخواهد شد.

پر کردن غیر اصولی دندان

در درمان ریشه، پس از ضدعفونی ‌کردن کانال‌های دندان با محلول استریل، فضاهای خالی با مواد سازگار پر می‌شوند. اگر یک یا چند کانال دندان آسیب‌ دیده باشند، موادی که برای پرکردن از آن استفاده می‌شود به درون بافت استخوان نشت خواهد کرد. نشت مواد به بیرون از بافت دندان دردسرساز است و باید طی یک فرآیند دیگر از بافت‌ استخوان خارج گردد. متخصص اغلب برای جلوگیری از این مشکل، کانال دندان را سیل می‌کند و سپس با مواد مخصوص دندان آسیب ‌دیده را پر می‌نماید.

شکست دندان حین درمان ریشه

هدف از درمان ریشه، جلوگیری از کشیدن دندان و درد ناشی از عفونت آن است. گاهی پوسیدگی و عفونت به قدری گسترده می‌شوند که درمان ریشه امکان‌پذیر نخواهد بود. به این معنا که حتی با درمان ریشه، دندان پوسیده ترمیم نمی‌شود و امکان شکستن و از دست ‌دادن آن وجود دارد. برخی از دندان‌های شکننده نیز پس از درمان ریشه احتیاج به پر کردن دوباره خواهد داشت و اگر این کار انجام نگیرد دندان از دست می‌رود. بعضی از بیماران دندان‌های ترک ‌خورده دارند؛ اگر متخصص بدون توجه به ترک دندان به پر کردن آن اقدام نماید، دندان می‌شکند.

جراحی درمان ریشه چه مشکلاتی را در پی خواهد داشت؟

دندان‌ها می‌توانند یک یا چند ریشه داشته باشند. گاهی یکی از این ریشه‌ها از دید متخصص دور می‌ماند و همچنان عفونت و باکتری‌ها به فعالیت‌ خود ادامه می‌دهند. فعالیت باکتری‌ها و گسترش عفونت می‌توانند برای بیمار دردناک باشند یا درمان ریشه را با عدم موفقیت روبه‌رو کنند. در چنین شرایطی دندانپزشک مجبور به تخلیه مواد داخل دندان یا برداشتن روکش آن می‌شود تا کانال دندان را از آلودگی پاک سازد.

کلام آخر

درمان ریشه یکی از بهترین روش‌های تسکین درد دندان است. این روش با وجود مزیت‌های فراوانی که دارد، شامل مشکلات بسیاری نیز می‌شود. البته اگر متخصص به نکات درمان ریشه توجه ‌داشته باشد، فرآیند درمان با موفقیت به پایان خواهد رسید. مشکلات شایعی که بیماران پس از درمان ریشه با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، اغلب به علت عدم تخصص دندانپزشک و عدم مراقبت لازم از سوی بیمار حاصل می‌شوند. یک متخصص ماهر می‌داند که قبل از هر اقدامی باید سلامت محیط دهان و دندان و همچنین ابزار کار خود را بررسی نماید. در صورت رعایت تمام نکات حین درمان ریشه، این فرآیند با موفقیت طی خواهد شد.

منظور از جراحی اپیکواکتومی چیست و چه کسانی ملزم به انجام آن هستند؟ اپیکواکتومی یکی از شیوه‌های نوین و رایج برای جراحی و درمان ریشه دندان به‌حساب می‌آید. چه مراحل و روندی در این جراحی انجام می‌شوند؟ جراحی اپیکواکتومی برای برطرف کردن مشکلات ریشه دندان همچون عفونت لثه و اطراف آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین این روش درمانی از چنان اهمیتی برخوردار است که در صورت انجام به موقع آن می‌توان از کشیدن دندان‌ها جلوگیری نمود. داشتن اطلاعات کافی در رابطه با جراحی اپیکواکتومی می‌تواند شما را درباره کاربرد هر چه بیشتر آن آگاه کرده و در مواقع نیاز با انجام اصولی آن از بسیاری از عوارض و مشکلات دندانی پیشگیری خواهید کرد.

جراحی اپیکواکتومی

امروزه در علم نوین دندانپزشکی از جراحی اپیکواکتومی برای بیماران متعددی که دندان‌هایشان دچار آسیب زیادی شده‌اند، استفاده می‌شود. کودکان و بزرگسالانی که دندان و ریشه دندان‌های آن‌ها دچار عفونت و مشکلات این ‌چنینی بوده می‌توانند از این روش به عنوان یک راه نجات استفاده کنند. تمامی راه‌های کانالی در درمان ریشه دندان (اپیکواکتومی) به‌صورت کامل پاکسازی شده و التهاب و عفونت‌های موجود از بافت‌ها خارج می‌شوند تا ریشه به وضعیت عادی خود بازگردد. گاهی اوقات ریشه دندان افراد از عفونت زیادی برخوردار است که نمی‌توان به تنهایی با این روش آن را درمان کرد؛ بنابراین از جراحی اپیکال نیز استفاده خواهد شد.

چه زمانی نیاز به جراحی اپیکواکتومی است؟

جراحی اپیکواکتومی به دلایل مختلفی از سمت دندانپزشکان برای مراجعین پیشنهاد می‌شود. اصلی‌ترین علت انجام این جراحی بیشتر به ‌دلیل عفونت انتهای ریشه دندانی خواهد بود که قبلاً عصب‌ کشی یا دیگر درمان‌ها روی آن‌ها اعمال شده باشند. عصب‌ کشی دندان گاهی اوقات می‌تواند تا سالیان سال فرد را از دندان درد نجات داده و در صورت مراقبت صحیح، تا آخر عمر نیز باقی بماند. تمامی دندان‌های عصب‌ کشی شده بعد از درمان نیاز به مراقبت خواهند داشت؛ در غیر این صورت ریشه دندان دچار عفونت شده و در نتیجه سبب از دست رفتن دندان می‌شود.

اگر افراد به موقع به دندانپزشکی مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرند، بافت آسیب ‌دیده و دارای عفونت برداشته شده و تا حد زیادی مانع از کشیدن کامل دندان خواهد شد. جراحی اپیکواکتومی دندان‌های آسیب دیده‌ای که اگر درمان نشوند تنها راه، کشیدن آن‌ها است را نجات می‌دهد. افرادی که ترس از دست دادن دندان‌های طبیعی خود را دارند یا هزینه زیاد ایمپلنت دندان برای جایگزین دندان از دست رفته را نداشته باشند، به ‌دنبال استفاده از این درمان هستند. همچنین از درمان اپیکواکتومی برای وضعیت‌های دیگری نیز استفاده می‌شود که می‌توان از جمله آن‌ها به موارد زیر اشاره کرد:

• برای درمان پری اپیکال یا آبسه دندان
• جهت ترمیم و اصلاح شکستگی ریشه دندان
• برای ترمیم و برداشتن ریشه دندان سوراخ شده
• کودکانی که دارای دندان های آسیب دیده هستند.
• پاکسازی رسوب کلسیم موجود در کانال‌های ریشه دندان
• درمان ریشه‌های غیرطبیعی و اضافه که به کمک عصب‌ کشی ساده قادر به درمان نیستند.
• درمان و تشخیص برخی از مشکلات موجود در ریشه دندان که تنها با گرافی‌های اشعه ایکس قابل شناسایی نیستند.
• زمانی‌که دندان به‌دلیل تحلیل رفتگی به پیوند استخوان نیاز دارد.

چرا از جراحی ایپکواکتومی استفاده می شود؟

جراحی انتهای ریشه دندان نام دیگری است که می‌توان بر جراحی اپیکواکتومی نهاد تا بتوان آن را با این نام بهتر شناخت. علت نام‌گذاری آن نیز این است که تمامی عفونت‌ها در بافت‌های اطراف ریشه دندان و نوک آن در طی این درمان خارج شده و فرد از مشکلات بسیاری رها خواهد شد. همچنین گاهی اوقات آن را اپیکال نیز می‌نامند که دلیل آن اشاره به انتهای ریشه دندان دارد. متخصص در این روش تمامی بافت‌های ملتهب و عفونی در نوک ریشه را با باز کردن بافت نزدیک لثه و دیدن استخوان زیرین آن از بین برده و مجددا آن را می‌بندد. علاوه‌بر این انتهای ریشه دندان نیز در این درمان برداشته شده و فضای خالی در انتها پر می‌شود.

زمانی ‌که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می‌کنید و به تشخیص متخصص ملزم به انجام جراحی اپیکواکتومی می‌شوید، باید موضوع را جدی بگیرید. کسانی که نیاز به این نوع از درمان دارند به احتمال زیاد برای از بین بردن التهاب و عفونت ریشه دندان حتی نمی‌توانند از عصب‌ کشی یا دیگر درمان‌ها استفاده نمایند. عفونت در این حالت به استخوان فک رسیده و ترمیم آن به‌راحتی امکان‌پذیر نیست و بهترین راه‌ حل در این زمان جراحی اپیکواکتومی خواهد بود. لازم به ذکر است که به ‌دلیل حساسیت بالای این نوع درمان ابتدا درباره انتخاب بهترین کلینیک و متخصص تحقیق کرده سپس آن را برگزینید.

هر چند تنها راه درمانی برای از بین بردن عفونت ریشه دندان جراحی اپیکواکتومی نبوده؛ اما در حال حاضر اثربخش‌ترین و موثرترین درمان به‌شمار می‌رود. بنابراین زمانی‌ که متخصص از دیگر درمان‌ها برای سرکوب کردن عفونت ریشه دندان استفاده می‌کند، در صورت موفق نشدن، در مرحله آخر از جراحی اپیکواکتومی کمک خواهد گرفت.

مراحل مختلف جراحی اپیکواکتومی

جراحی اپیکواکتومی نیز از جمله جراحی‌هایی است که نیاز به صبر و حوصله داشته و باید تمامی مراحل بادقت انجام گیرند. ابتدا تمامی جراحی‌ها از جمله جراحی اپیکواکتومی با بی‌حسی موضعی محل درمان آغاز خواهند شد. سپس دیگر گام‌ها انجام می‌شوند که در این عمل باید در حدود چهار گام اصلی را پشت سر بگذارید.

برش دادن دندان

ابتدا لثه شما توسط متخصص مربوطه برش داده می‌شود و لایه لایه بافت‌ها کنار می‌روند تا بتوان به ریشه دندان دسترسی پیدا کرد.

از بین بردن بافت عفونی در نوک ریشه

بافت عفونی انتهای ریشه که عامل اصلی انجام این جراحی است، برداشته خواهد شد. لازم به ذکر است که تمامی بافت‌های آلوده در اطراف ریشه دندان که در حدود چند میلی‌متر هستند باید برداشته شوند.

بعد از پاکسازی ریشه از عفونت، پر کردن فضای خالی با مواد

در آخر برای اطمینان از پاکسازی کامل بافت‌های اطراف ریشه دندان بار دیگر به کمک برخی از مواد خاص محیط‌های آلوده ضد‌عفونی شده و جای آن با مواد مخصوصی پر خواهد شد.

انجام رادیوگرافی

همچنین در آخر برای اطمینان از موفقیت و مناسب بودن وضعیت دندان یک رادیوگرافی انجام داده و سپس آخرین لایه لثه بخیه زده می‌شود.

چه اقداماتی باید قبل از انجام جراحی اپیکواکتومی انجام داد؟

همان‌ طور که مشخص است برای کسب موفقیت در هر درمان یا جراحی باید به نکاتی قبل و بعد از آن دقت کنیم تا بتوان نتیجه دلخواهی از آن دریافت نماییم. جراحی اپیکواکتومی یا درمان ریشه دندان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باید برخی از اقدامات را قبل از انجام جراحی مد نظر قرار دهیم. اکنون به برخی از این اقدامات اولیه می‌پردازیم:

انتخاب یک متخصص و جراح خبره برای انجام عمل

انجام درمان‌ها و جراحی‌های تخصصی دندان را نمی‌توان به یک دندانپزشک معمولی سپرد؛ بنابراین دقت کنید که برای انجام جراحی اپیکواکتومی نیز به ‌دنبال متخصص ماهر و باتجربه باشید. انتخاب یک جراح خوب در میزان موفقیت عمل بسیار موثر خواهد بود؛ پس در انتخاب آن تمام دقت خود را به‌کار بگیرید.

استرس خود را کنترل کنید

پایین آوردن سطح استرس و کنترل و مدیریت آن از اصلی‌ترین نکاتی است که باید قبل از جراحی اپیکواکتومی مد نظر داشته باشید. داشتن مقدار کمی استرس مانعی نداشته و طبیعی است؛ اما در صورتی که جراحی خود را به متخصص ماهر سپرده باشید جای هیچ نگرانی نخواهد بود.

انجام هرگونه اقدامات لازم همچون عکس ‌برداری، ویزیت تخصصی و…

تصمیمات نهایی درباره انجام یا عدم انجام این جراحی توسط متخصص بعد از بررسی تمامی جوانب و مطلع شدن از وضعیت دندان و میزان عفونت اتخاذ خواهد شد. همچنین استفاده از اشعه ایکس می‌تواند محل دقیق و اندازه عفونت را در ریشه دندان مشخص نماید. متخصصان در بیشتر مواقع بعد از بررسی کامل عکس بیمار برای کاهش عفونت و درمان آن به استفاده از دهانشویه‌های ضدباکتریایی توصیه می‌کنند. علاوه‌بر دهانشویه‌ها، مصرف آنتی‌بیوتیک را نیز پیشنهاد می‌نمایند.

عملی کردن نکات تغذیه‌ای متخصص

خوردن یک وعده غذایی سبک مانند غلات سرد، بلغور جوی گرم، سوپ، سالاد و… یک شب پیش از انجام جراحی اپیکواکتومی ضروری است. علاوه‌بر این موارد، نوشیدن مقدار زیادی مایعات نیز بسیار تأکید و توصیه می‌شود. در حدود 6 ساعت قبل از عمل نیز بهتر است ناشتا باشید تا بتوانید اکسید نیتروژن یا آرام‌بخش وریدی را دریافت کنید. همچنین بعد از خوردن آخرین وعده غذایی و قبل از عمل پاکسازی دهان و دندان، استفاده از مسواک و نخ دندان، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

مصرف داروهای تجویز شده توسط متخصص

ادامه دادن مصرف داروهایی که برای تیروئید، دیابت، فشار خون، و دیگر بیماری‌های زمینه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، قبل و بعد از انجام جراحی بلامانع بوده و نیاز به قطع آن نیست. هر چند مصرف آن‌ها مشکلی ندارد؛ اما مقدار مصرف و طریقه مصرف را با متخصص در میان بگذارید تا در صورت نیاز تغییر دهد. کسانی که از بیماری زمینه‌ای دیابت رنج می برند باید قبل از جراحی درباره کنترل دیابت و مدیریت آن از دندانپزشک خود راهنمایی بگیرند.

مشاوره در خصوص میزان استفاده از انسولین و دیگر رژیم‌های غذایی و داروهای هیپرگلیسمی ضروری خواهد بود. باید در نظر داشته باشید که مصرف‌ داروهای رقیق‌کننده خون پیش از جراحی باید حدوداً از 3 روز قبل، متوقف شود. بنابراین هرگونه ابهام یا سوال دیگر درباره مصرف دارو را می‌توانید از جراح پیش از شروع عمل بپرسید تا جای نگرانی وجود نداشته باشد.

کلام آخر…

گاهی اوقات دندان و ریشه آن چنان دچار عفونت و آلودگی می‌شوند که تنها راه برای درمان کشیدن آن‌ها است. کشیدن دندان باعث می‌شود فرد دندان طبیعی خود را از دست داده و نیاز به انجام ایمپلنت دندان و هزینه‌های جانبی دیگر داشته باشد. بنابراین اخیراً در زمینه علم دندانپزشکی روش‌های نوینی مانند جراحی اپیکواکتومی ارائه شده‌اند که می‎توانند بافت ریشه دندان را از عفونت و آلودگی‌ها پاک نمایند. منظور از جراحی اپیکواکتومی چیست؟ این سوالی است که برای بسیاری از افرادی که از آن اطلاع ندارند، مطرح می‌گردد. جراحی اپیکواکتومی در واقع همان درمان ریشه دندان و پیشگیری از کشیدن دندان طبیعی است.

شاید واژه درمان مجدد ریشه یا عصب کشی برای شما ناآشنا باشد و از خود بپرسید که مگر یک فرد چند مرتبه عصب کشی انجام می‌دهد؟ در واقع در اغلب مواقع می‌توان این روش درمانی را یک پروسه موفقیت‌آمیز دانست؛ اما گاهی پیش می‌آید که این پروسه با شکست مواجه شود. در این شرایط شخص باید برای انجام درمان مجدد ریشه اقدام نماید. این درمان، یک درمان پیچیده در حوزه دندانپزشکی به شمار می‌رود؛ اما با این حال می‌تواند کارساز باشد.

به چه علت درمان مجدد ریشه انجام می‌ شود؟

در درمان ریشه دندان یا عصب کشی دندان، ریشه دندان بیرون آورده و محفظه پاکسازی می‌گردد؛ سپس به فضای کانال تراپی فرم داده شده و در نهایت فضای موجود را پر می‌نمایند تا باکتری‌ها به این محل راه پیدا نکنند. در واقع درمان ریشه به این منظور انجام می‌گیرد که دندان بدون داشتن اعصاب زنده در دهان باقی بماند. با انجام درمان ریشه شما دردی را در زمان جویدن غذا متحمل نخواهید شد و همچنین از امتیاز داشتن دندان‌های طبیعی و یک لبخند زیبا بهره‌مند خواهید بود. درمان ریشه به احتمال بسیار زیاد با موفقیت انجام همراه است؛ اما گاهی مشاهده می‌کنیم که این درمان به علل متعددی با شکست مواجه شده و مجبور به درمان مجدد ریشه هستیم. از جمله دلایل شکست درمان ریشه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آناتومی پیچیده کانال ریشه

بعضی از کانال‌ها امکان دارد که دارای شکل‌ها و مدل‌های خاص و متفاوتی باشند و دندانپزشک نتواند آن‌ها را در جلسات اولیه تشخیص دهد. همین مسئله سبب می‌شود که باکتری در کانال باریک، منحنی یا پیچیده ریشه دندان باقی بماند. این مسئله با گذر زمان مشکل ساز شده و فرد با گذر زمان احساس دندان درد خواهد داشت.

2. تاخیر در قرار دادن روکش

پس از انجام درمان ریشه می‌بایست بعد از گذشت مدت زمان معقولی روکش دندان قرار داده شود. در صورتی که عصب کشی انجام گیرد و مدت زمان زیادی بگذرد تا روکش دندان گذاشته شود؛ شرایط برای حمله باکتری‌ها به دندان آسیب‌پذیر فراهم آمده و عفونت ایجاد خواهد شد.

3. آلودگی بزاق

به هنگام درمان ریشه امکان دارد که پروسه پر کردن دندان به خوبی انجام نشود و همین امر سبب گردد که آلودگی بزاق به درون دندان آسیب‌پذیر راه پیدا کند.

4. پوسیدگی جدید

در شرایطی که پوسیدگی جدیدی در حوالی دندان عصب کشی شده پدیدار شود، امکان دارد باکتری‌ها به کانال ریشه دندان راه پیدا کنند. در این صورت عفونت جدیدی در دندان شکل می‌گیرد.

5. مشکل در ترمیم

باید هر چند مدت یک‌بار به دندانپزشک مراجعه کنید و چکاپ‌های لازم را انجام دهید تا آسیبی به روکش یا ماده پرکننده دندان وارد نشود. در صورتی که شاهد لق شدگی یا ترک خوردگی روکش بوده‌اید، باید برای درمان و ترمیم آن اقدام نمایید. در غیر این صورت باکتری‌ها به درون دندان راه یافته و عفونت جدیدی پدیدار خواهد شد.

6. آسیب دندان

روی تاج دندانی که درمان روی آن انجام گرفته، امکان دارد که متوجه ترک یا شکستگی شوید. در این شرایط، ممکن است که باکتری‌ها به لایه‌های درونی راه پیدا کنند و آلودگی آن‌ها را به دنبال داشته باشند.

آشنایی با مراحل عصب‌ کشی مجدد دندان

برای انجام عصب کشی مجدد دندان می‌بایست به متخصصی در زمینه عصب کشی مراجعه نمایید. دندانپزشک متخصص در ابتدا دندان‌های شما را معاینه می‌کند و پس از آن شما را با راه‌های درمان ریشه دندان آشنا می‌سازد. در شرایطی که تشخیص بر این باشد که انجام عصب کشی مجدد دندان برای شما الزامی است، دندانپزشک اقدام به باز کردن ریشه دندان خواهد کرد تا مواد پرکننده کانال ریشه دندان در دسترس او قرار گیرند. در اغلب موارد برداشت مواد ترمیمی الزامی بوده تا بتوان به کانال‌های ریشه دسترسی داشت.

بعد از این‌که مواد پرکننده کانال ریشه برداشته شوند، دندانپزشک اقدام به پاکسازی کانال‌ها می‌کند. همچنین با کمک بزرگ‌نمایی و نور، درون دندان‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. در صورت مشاهده هر کانال اضافی یا آناتومی غیرمعمولی، اقدامات لازم برای درمان صورت خواهد گرفت. بعد از این‌که کانال‌ها پاکسازی شدند، دندانپزشک اقدام به پر کردن دندان‌ها می‌نماید.

در شرایطی که به شکلی غیرطبیعی باریک و مسدود شدن کانال‌ها انجام گرفته باشد، امکان دارد که مجبور به انجام جراحی ریشه شوید. در طول پروسه این جراحی، یک برش ایجاد می‌گردد تا متخصص بتواند انتهای دیگر ریشه را نیز پر کند. بعد از این‌که عصب کشی مجدد شما به پایان رسید، بهتر است که در فرصتی مناسب مراجعه‌ای به دندانپزشک داشته باشید تا دندان مجددا عصب کشی شده شما را روکش کند. با داشتن یک روکش جدید می‌توان از دندان خود محافظت کرد.

پس از عصب‌ کشی مجدد دندان چه مراقبت ‌هایی باید داشته باشیم؟

پس از این‌که عصب کشی مجدد دندان صورت گرفت، فرد باید به نکات مراقبتی توجه داشته باشد. فرد پس از انجام این درمان، امکان دارد که به مدت چند روز احساس درد، ناراحتی و حساسیت داشته باشید. ترجیحا به هنگام خوردن غذا از دندان آسیب دیده استفاده نکنید و عمل گاز زدن و جویدن را انجام ندهید. برای این‌که علائم و نشانه‌های شما تسکین یابند؛ دندانپزشک برای شما داروهای ضدالتهابی استروئیدی همچون ایبوپروفن یا آسپرین را تجویز می‌کند.

همچنین شست‌و‌شوی دهان به مدت سه یا چهار بار در روز با مخلوط آب گرم و نمک توصیه می‌گردد. برای این‌که از دندان خود در مقابل باکتری‌ها محافظت نمایید، باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. در جهت مراقبت هرچه بیشتر از دندان‌ها، نکات زیر را نیز به خاطر بسپارید.

• مسواک زدن با خمیر دندان دارای فلوراید الزامی است. این کار دو دقیقه زمان می‌برد و دو بار در روز باید انجام گیرد.
• نخ دندان کشیدن به صورت روزانه الزامی خواهد بود و استفاده از دهانشویه در جهت رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند مفید واقع شود.
• بهتر است که دو مرتبه در سال به دندانپزشک مراجعه نمایید.

هزینه عصب ‌کشی مجدد دندان

هزینه عصب کشی مجدد دندان در واقع به میزان پیچیدگی و زمان درمان دارد. دندان‌هایی همچون دندان‌های پشتی (پرمولر و مولر) هزینه بیشتری خواهند داشت؛ چراکه این دندان‌ها دارای عصب‌های بسیاری هستند. همین امر سبب می‌گردد که پروسه درمان طولانی‌تر شود. علی‌الخصوص زمانی ‌که این دندان‌ها دارای کانال‌های اضافی یا غیرعادی باشند.

علاوه‌بر این موارد، امکان دارد که دندانپزشک برای رسیدن مجدد به کانال ریشه مجبور شود که مواد ترمیمی و پرکننده را بردارد. به همین علت می‌توان گفت که برای انجام عصب کشی مجدد در مقایسه با عصب کشی اولیه فرد هزینه بیشتری را باید بپردازد. اگرچه که امکان دارد بیمه قسمتی از هزینه‌ها یا همه آن را متقبل شود؛ اما براساس بعضی قوانین، بیمه تنها می‌تواند هزینه‌های یک درمان یا در یک بازه زمانی خاص را تقبل کند. پیش از این‌که برای درمان ریشه مجدد اقدامی انجام دهید، بهتر است که این مسئله را با شرکت بیمه و دندانپزشک خود در میان بگذارید.

برای عصب کشی مجدد دندان امکان دارد که پروسه سخت‌تر و چالش‌برانگیزتری را در پیش داشته باشید. اغلب شیوه‌های نوین درمان ریشه به کمک میکروسکوپ صورت می‌گیرند تا دندانپزشک از درستی کار اطمینان حاصل کند. همچنین میزان مهارت و تجربه دندانپزشک بر میزان هزینه پرداختی اثرگذار است.

سوالات متداول

1.     درمان مجدد ریشه دندان چقدر زمان می‌برد؟

در اصل نود دقیقه زمان لازم است تا درمان مجدد ریشه انجام شود. البته مدت زمان این پروسه به شرایط خاص شما نیز بستگی داشته و براساس آن امکان دارد که پروسه طولانی‌تر یا کوتاه‌تری را در پیش داشته باشید.

2.     آیا عصب کشی مجدد ریشه فایده‌ای دارد؟

درمان مجدد ریشه به وضعیت جسمانی شما بستگی دارد و احتمال موفقیت در آن بسیار زیاد خواهد بود. برای انجام درمان ریشه حتما به یک متخصص اندودنتیست ماهر و باتجربه مراجعه کنید.

3.     شکست عصب کشی دندان چه نشانه‌هایی دارد؟

داشتن احساس درد را می‌توان یکی از نشانه‌های شایع درمان ریشه دندان دانست. فرد به هنگام غذا خوردن یا گاز زدن متوجه این درد خواهد شد یا امکان دارد که به شکل یک درد ادامه‌دار، بروز پیدا کند. همچنین ممکن است متوجه تورم و حساسیت شوید.

4.     آیا بعد از درمان مجدد ریشه باید از روکش جدید استفاده کنیم؟

خیر؛ هنگامی‌که درمان مجدد ریشه انجام می‌گیرد، جداسازی روکش از دندان انجام نخواهد شد. در اغلب موارد، دندانپزشک بدون این‌که روکش دندان را بردارد، اقدام به درمان مجدد ریشه دندان می‌کند. اگر روکش جدید لازم باشد یا روکش قدیمی به ترمیم نیاز داشته باشد، دندانپزشک به شما اطلاع خواهد داد.

5.     آیا درمان مجدد ریشه درد دارد؟

در طول پروسه درمان شما متوجه هیچ دردی نخواهید شد؛ چراکه دندانپزشک بی‌حسی موضعی به شما تزریق می‌کند؛ اما امکان دارد که پس از گذشت دو تا سه روز متوجه درد خفیفی شوید.

سخن پایانی

دندانی که درمان عصب کشی روی آن انجام شده است، می‌تواند از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار باشد. مخصوصا در شرایطی که پس از عصب کشی فرد به صورت منظم برای انجام ترمیم اقدام نماید. در بعضی از مواقع امکان دارد که بهبودی دندان پس از انجام عصب کشی نیز صورت نگیرد یا عفونت به سراغ دندان بیاید. البته این مسئله امکان داشته که ماه‌ها یا سال‌ها بعد از درمان اصلی متوجه فرد شود. این شرایط ممکن است درد و تورم لثه را به دنبال داشته باشد. گاهی نیز هیچ نشانه‌ای بروز پیدا نمی‌کند و تشخیص آن تنها با عکس‌برداری اشعه ایکس امکان‌پذیر خواهد بود. با انجام درمان مجدد ریشه می‌توان فرصتی دوباره را در اختیار دندان قرار داد.

آیا تاکنون درد دندانی که ناشی از  پوسیدگی شدید دندان و عفونت باشد را تجربه کرده‌اید؟ آیا می‌دانید که در این شرایط دندانپزشک درمان ریشه یا همان عصب کشی  را برای نجات دندان پیشنهاد می‌دهد؟ به نظر شما داشتن یک رژیم غذایی متعادل از غذاهای مناسب و ممنوعه برای روزهای اول پس از درمان ریشه تا چه اندازه بر نتیجه درمان اثرگذار خواهد بود؟

همان‌ طور که می‌دانید درد دندان یکی از اتفاقات شایع و گاها غیرقابل تحمل است که همه افراد در طول زندگی بارها با آن مواجه می‌گردند. در میان اقدامات مختلف دندانپزشکی برای درمان دندان‌های آسیب ‌دیده درمان ریشه یا همان عصب کشی  یکی از کاربردی‌ترین راه‌هایی بوده که یک دندانپزشک یا اندودنتیست با استفاده از آن دندان عفونی را درمان کرده تا عفونت به دیگر دندان‌ها و بخش‌های دهان سرایت نکند. معمولا یکی از سوالات متداولی که تمامی بیماران پس از درمان ریشه از دندانپزشک خود خواهند پرسید، این است که چه غذاهایی را می‌توانند مصرف نمایند و در خوردن چه غذاهایی ممنوعیت دارند که ما در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت.

درمان ریشه چگونه است؟

یکی از علل مهم درد دندان، پوسیدگی آن است که در صورت عدم درمان به موقع پوسیدگی، می‌تواند زمینه بروز عفونت و نفوذ آن را به داخل پالپ دندان فراهم آورد. به طور کلی دندان‌ها از دو قسمت سخت و نرم به نام تاج دندان و پالپ تشکیل شده‌اند که در ابتدا پوسیدگی خود را در قسمت تاج نشان داده و سپس با بروز عفونت به داخل دندان، قسمتی از پالپ یا تمامی آن را آلوده می‌کنند. در این صورت دندانپزشکان درمان ریشه را یکی از روش‌های موثر و کاربردی برای رفع پوسیدگی، عفونت و درد دندان می‌دانند که می‌توانند با استفاده از آن مانع از دست رفتن دندان طبیعی بیمار شوند.

در اینجا باید توجه داشته باشید که اگر دندانی که عفونت به پالپ آن رسیده به موقع تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند راهی برای نفوذ به دیگر قسمت‌های بدن پیدا کرده و عواقب جبران‌ناپذیری را به بار آورد. بدین خاطر دندانپزشکان توصیه می‌کنند که بهتر است همه افراد با اولین نشانه‌های درد دندان به کلینیک‌های دندانپزشکی مراجعه کرده تا دندانپزشک متخصص در زمان مناسب عفونت را از داخل دندان خارج نموده و آن را از آلودگی پاک نماید. همچنین لازم است بدانید که پس از درمان ریشه یا عصب کشی، دندانپزشک برای حفظ بیشتر دندان، یک روکش مصنوعی روی آن قرار می‌دهد که مراقبت از آن اهمیت بسیاری دارد.

مواد غذایی مناسب و نامناسب پس از درمان ریشه چیست؟

از آن‌جایی که هر دندانی پس از درمان ریشه به شدت به فشار و دما حساس خواهد شد، بنابراین دندانپزشکان برای موفقیت بیشتر عصب کشی و جلوگیری از بروز مجدد هر گونه درد، باید و نباید‌هایی را در خصوص مواد غذایی مصرفی تا چند روز پس از درمان تعیین کرده‌اند که رعایت آن‌ها اهمیت بسیاری دارد. اگر به تازگی تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اید لازم است بدانید که یک قاعده کلی در مورد مواد غذایی پس از درمان ریشه وجود دارد که طبق آن بیمار می‌بایست در طول دوره بهبودی تنها غذاهای نرم که خوردن آن‌ها نیاز به جویدن نداشته و راحت است را مصرف نماید و از خوردن غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم پرهیز کند.

خوراکی های مجاز پس از درمان ریشه

برخی از خوراکی‌های مجاز پس از درمان ریشه که طبق توصیه‌های دندانپزشکی نیازی به گاز گرفتن یا جویدن نداشته و در عین حال می‌توانند در دوره نقاهت انرژی مورد نیاز بدن شما را تامین نمایند به شرح زیر هستند.

• میوه‌های نرم: میوه‌هایی مانند کیوی، موز، مانگو، آووکادو و… جزء آن دسته میوه‌هایی هستند که خوردن آن‌ها به بیماران پس از درمان ریشه توصیه می‌شود.
• اسموتی‌ها: چنانچه هوس میوه یا سبزیجاتی کرده‌اید که نرم نبوده و مناسب رژیم غذایی پس از درمان ریشه نیستند می‌توانید از آن‌ها اسموتی تهیه کرده و به عنوان یک وعده غذایی مقوی میل نمایید.
• شیک‌ها: مصرف شیک به خصوص شیک‌های پروتئینی می‌تواند گزینه خوبی برای وعده‌های غذایی افرادی باشد که علاقه بسیاری به مصرف پروتئین و لبنیات دارند؛ اما نمی‌توانند به دلیل درمان ریشه‌ای که انجام داده‌اند از آن‌ها مصرف کنند.
• سوپ‌ها: یکی از غذاهای بسیار نرم و آبکی که خوردن آن بسیار راحت بوده و خواص بسیاری نیز برای بدن دارد، مصرف سوپ‌های کرمی یا سوپ‌هایی است که با نودل‌های نرم درست شده‌اند. نکته جالب توجه در مورد مصرف سوپ این است که حتما بایستی آن را در دمای اتاق قرار داده تا خنک شود و هیچ‌گونه حساسیتی را برای دندان‌های شما به وجود نیاورد.

• تخم مرغ: یک منبع فوق‌العاده جذب پروتئین برای بدن، مصرف تخم مرغ است و بدین خاطر سرو آن به روش‌های متعدد در طول دوره نقاهت درمان ریشه بسیار توصیه می‌شود.
• بلغور جو دو سر: اگر فردی هستید که در طی روز بسیار گرسنه می‌شوید و نیاز به خوردن چندین وعده غذایی دارید، بهتر است پس از آن که تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اید؛ در وعده‌های غذایی خود بلغور جو دو سر را قرار دهید. بلغور جو دو سر سرشار از فیبرهای نامحلولی است که می‌تواند شما را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه دارد و روند بهبودی شما را تسریع بخشد.
• ماست: به جرأت می‌توان گفت که بهترین میان وعده خوش‌طعم و مقوی پس از درمان ریشه، مصرف ماست لذیذی است که شیرین یا مزه‌دار باشد. اگر تاکنون این ماده غذایی را امتحان نکرده‌اید به شما پیشنهاد می‌کنیم که حتما به عنوان عصرانه مصرف ماست را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
• حبوبات: از آنجایی که پس از درمان ریشه لازم است بیماران پروتئین و فیبر بدنشان تامین شود، بنابراین لوبیا و عدس گزینه‌های بسیار خوبی هستند که ترکیب آن‌ها با تخم مرغ نیز بسیار لذیذ می‌شود.
• پوره سیب‌زمینی: اگر نمی‌دانید که پس از انجام عصب کشی چه غذایی را می‌توانید مصرف کنید که در عین سفت نبودن مقاوم نیز باشد، بهتر است چندین سیب‌زمینی را آب‌پز کرده و آن‌ها را به صورت پوره درآورید.
• ماهی: یکی از گوشت‌های بسیار نرم و ایده‌آل برای پس از درمان ریشه مصرف ماهی است. ماهی‌ها یک منبع عالی پروتئین به شمار می‌روند که سرشار از چربی‌های سالم و امگا ۳ نیز هستند. از این رو خوردن ماهی به ویژه ماهی‌های سفید نرم مانند قزل‌آلا در طول دوره نقاهت درمان ریشه و پس از آن اهمیت بسیاری دارد.
• پودینگ و هوموس: هوموس و پودینگ یکی از بهترین میان وعده‌های انرژی‌بخش هستند که خوردن آن پس از انجام درمان ریشه پیشنهاد می‌شود.
• ماکارانی و پنیر: ماکارانی و پنیرهای نرم و خامه‌ای از مواد غذایی مورد علاقه افراد در تمامی سنین هستند. بدین خاطر افرادی که تحت جراحی ریشه قرار گرفته‌اند می‌توانند با مصرف آن‌ها غذای لذیذ، راحت و نرمی را سرو نمایند.

غذاهای ممنوع پس از درمان ریشه

پس از درمان ریشه و عصب کشی، به دلیل اینکه روکش روی دندان برای حفاظت بیشتر آن نصب می‌شود، لازم است تا از خوردن برخی مواد غذایی سفت و چسبناک که به این روکش آسیب وارد می‌کنند خودداری نمایید؛ چراکه تضعیف شدن و آسیب رسیدن به روکش دندان می‌تواند موجب کنده شدن آن شده و مجددا هزینه و وقت بیشتری را برای بیمار در بر داشته باشد. از این رو برخی از مواد غذایی نامناسب که خوردن آن‌ها پس از درمان ریشه هرگز توصیه نمی‌شود عبارتند از:

• آدامس و آبنبات‌های سفت که موجب چسبیدن به روکش و آسیب رسیدن به آن می‌شوند.
• یخ‌های مکعبی که حساسیت دندان‌های تحت درمان ریشه را برمی‌انگیزند.
• مصرف الکل که موجب خونریزی دندان عصب کشی شده می‌شود.
• نوشیدنی‌های حاوی قند و خیلی سرد یا خیلی داغ که پوسیدگی‌های دندان را افزایش داده و موجب حساسیت اطراف دندان ترمیم شده می‌شوند.
• مصرف نان و گوشت‌های سفت تا یک هفته پس از درمان ریشه به دلیل سفت بودن و نیاز داشتن به جویدن بسیار، هرگز توصیه نمی‌شود.
• عدم مصرف غذاهای پرادویه و تند که محل درمان را تحریک کرده و روند بهبودی را طولانی‌تر می‌کنند.

سوالات متداول

1. تا چند ساعت پس از درمان ریشه نباید چیزی بخوریم؟

معمولا پس از درمان ریشه دندانپزشکان توصیه می‌کنند که تا رفع کامل بی‌حسی موضعی چیزی میل نکرده و تقریبا پس از گذشت یک الی دو ساعت از غذاهای نرم و نوشیدنی‌هایی با دمای معتدل استفاده کنید.

2. چرا رعایت رژیم غذایی مناسب پس از درمان ریشه اهمیت دارد؟

از آنجایی که دندان تحت درمان ریشه تا بهبودی کامل نسبت به ضربه و دما بسیار حساس‌تر از قبل می‌شود، بنابراین لازم است تا بیماران لیست غذاهای مناسب و ممنوعه برای روزهای اول پس از درمان ریشه را از دندانپزشک خود دریافت کرده و طبق آن عمل نمایند.

3. آیا نوشیدن مشروبات الکلی پس از درمان ریشه مجاز است؟

یکی از ممنوعیت‌های پس از درمان ریشه نوشیدن مشروبات الکلی است؛ چراکه به دلیل حساس بودن دندان عصب کشی شده نوشیدن مشروبات الکلی می‌تواند خونریزی آن را به همراه داشته باشد.

4. چرا گاهی دندان‌ها پس از درمان ریشه مجددا عفونت می‌کنند؟

عدم مراقبت‌های لازم و خوردن مواد غذایی سفت یا بسیار سرد و گرم از دلایل اصلی آسیب به بافت‌های دندان و بروز عفونت در آن هستند که در این صورت می‌بایست بیمار مجددا تحت عصب کشی یا درمان ریشه قرار گیرد.

سخن پایانی

درمان ریشه یا همان عصب کشی یکی از رایج‌ترین اقدامات دندانپزشکی است که برای رفع پوسیدگی و عفونت دندان‌های بیماران انجام می‌شود. از آنجایی که در این روش قسمت‌هایی از پالپ که دچار عفونت شده‌اند از درون دندان خارج می‌شوند، بنابراین دندان عصب کشی شده پس از درمان نسبت به قبل بسیار حساس‌تر شده و بدین دلیل نیاز به مراقبت بیشتری خواهد داشت. همین امر موجب گشته تا دندانپزشکان برای بهبود هر چه سریع‌تر دندان و جلوگیری از بروز عفونت مجدد آن، لیستی از غذاهای مناسب و ممنوعه در روزهای اول پس از درمان ریشه را در اختیار بیماران قرار دهند که رعایت هر یک از آن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.