بیمار پس از احساس درد  در دندان ها، متوجه آسیب احتمالی دندان می‌شود و برای درمان آن به کلینیک‌های دندانپزشکی مراجعه می‌کند. دندانپزشک پس از عکس‌برداری و معاینه دندان‌ها بهترین راه برای درمان بیمار را توصیه می‌کند. کشیدن دندان از روش‌های ابتدایی است که در نهایت موجب از دست ‌دادن دندان می‌شود و مورد اقبال عمومی قرار نمیگیرد و آخرین روش درمانی محسوب میشود؛ اما درمان ریشه دندان، عفونت و درد دندان را تسکین می‌کند و دندان طبیعی بیمار حفظ میشود. روند درمان ریشه دندان پس از عصب‌کشی ادامه دارد و مراقبت‌های لازم پس از درمان ریشه دندان به سلامت محیط دهان و دندان‌های دیگر کمک می‌کند.

درمان ریشه دندان یا عصب کشی

درمان ریشه دندان یکی از روش‌های مفید در درمان پوسیدگی و درد دندان است. با استفاده از این روش می‌توان دندان طبیعی را بدون درد و عفونت حفظ کرد. دندان از دو قسمت اصلی سخت و نرم تشکیل ‌شده‌ است که درمان ریشه در هر دو قسمت انجام می‌شود. تاج دندان قسمت سختی است که طی درمان ریشه دندان، سوراخ می‌شود و قسمت نرم یا ریشه نیز در درون دندان قرار دارد. پوسیدگی دندان یکی از مشکلات شایع در این زمینه است که اگر در مراحل ابتدایی درمان نشود، موجب بروز عفونت به پالپ دندان خواهد شد. پالپ دندان از عروقی تشکیل‌ شده است که مواد مغذی دارد.

مواد مغذی پالپ موجب سلامت دندان می‌شوند و اگر پوسیدگی تا این قسمت پیشروی کند، عفونت به داخل دندان نفوذ پیدا می‌کند. میزان آلودگی پالپ دندان به عفونت متفاوت است. گاهی تنها قسمتی از پالپ به عفونت آلوده می‌شود اما برخی مواقع عفونت تمام پالپ را فرا می‌گیرد. اگر عفونت پالپ دندان در زمان مناسب از داخل آن خارج نشود، می‌تواند راهی برای نفوذ آلودگی به سایر قسمت‌های بدن باشد. در عصب‌کشی یا درمان ریشه دندان، متخصص یا دندانپزشک قسمت‌های عفونی را از داخل دندان بیرون می‌آورد و کانال‌های درون آن را از آلودگی پاک می‌سازد.

پس از انجام درمان ریشه دندان، دندانپزشک یک روکش مصنوعی به‌عنوان جایگزین روی دندان آسیب‌ دیده قرار می‌دهد. موفقیت روش عصب‌کشی به مراقبت‌های لازم پس از درمان ریشه دندان وابسته است. پس از عصب‌کشی در بافت دندان زخم ایجاد شده و احتیاج به رسیدگی دارد. این زخم می‌تواند در برخی شرایط باعث ایجاد دوباره عفونت در دهان شود. بنابراین روند درمان ریشه دندان حتی پس از عمل نیز ادامه دارد.

درمان ریشه دندان

چرا مراقبت های لازم پس از درمان ریشه دندان اهمیت دارند؟

درمان ریشه دندان با جراحی انجام می‎‌شود و قسمتی از دهان و دندان را درگیر می‌کند. زخمی که پس از عصب‌کشی در دهان ایجاد می‌شود نیاز به رسیدگی دارد. درمان لایه‌های زخم‌ شده و عروق خونی، زمان می‌برد و فوراً انجام نمی‌شود. درد پس از جراحی تا مدتی که دندانپزشک برای ترمیم بافت تعیین‌ کرده است، طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد؛ این زمان می‌تواند بین 3 الی 5 روز متغیر باشد. بیشترین قسمت تورم و التهاب بافت‌های آسیب‌ دیده نیز روز اول کاهش می‌یابند. دوران نقاهت درمان ریشه دندان با رعایت نکات لازم کوتاه‌تر خواهد بود.

مراقبت های لازم پس از درمان ریشه دندان

تا دو ساعت پس از جراحی و درمان ریشه دندان خوردن هرگونه غذای سفت ممنوع است. بافت دهان و دندان در این مدت حساسیت زیادی نسبت به فشار دارند و باید از این موضوع جلوگیری شود. البته توجه داشته باشید که خوردن غذاهای آبکی و نرم در طول دوران نقاهت به روند بهبود بیمار نیز کمک می‌کند. برای جویدن غذاهای آبکی و نرم نیز می‌توان از سمت دیگر دهان استفاده کرد. دندانپزشک برای جلوگیری از بروز عفونت داروهای آنتی‌بیوتیک تجویز می‎‌کند. این داروها زمانی تأثیرگذار هستند که در زمان تعیین‌ شده مصرف شوند.

درمان ریشه دندان

جراحی دندان در حالت معمول دو مرحله‌ای انجام می‌شود؛ دندانی که فاقد پالپ است در برابر ضربه و دیگر موارد مشابه که به ساختار آن آسیب می‌رسانند، ضعیف خواهد بود. دندانپزشک برای جلوگیری از شکنندگی و آسیب دندان طبیعی آن را با روکش مقاوم می‌کند. مدتی که جراحی انجام‌ شده و دندان فاقد روکش است، فرد بیمار می‌بایست از دندان خود مراقبت نماید. دندانپزشک پس از پایان جراحی و درمان ریشه، روی آن پانسمان قرار می‌دهد. پانسمان مدت زیادی باقی نمی‌ماند و در روز اول یا دوم از بافت جدا می‌شود. در این زمان بیمار باید نسبت به پانسمان مجدد اقدام نماید.

پانسمان مجدد باید توسط متخصص دندانپزشکی انجام شود. طول دوره درمان معمولاً در ده روز به‌اتمام می‌رسد؛ برخی بیماران در پایان این دوره، سطح دندان را هماهنگ با سطح دیگر دندان‌ها احساس نمی‌کنند. حتی امکان دردناک ‌بودن سطح دندان نیز وجود دارد. این علائم دردناک پس از مدتی کاهش می‌یابند و عادی هستند. درمان ریشه دندان باعث می‌شود تا فضای داخلی دندان که حاوی پالپ بوده است، خالی شود. برای جلوگیری از عفونت مجدد و موارد دیگر دندانپزشکی، دندان را با مواد سازگار پر می‌کنند.

برای تغذیه پس از درمان ریشه دندان چه مواد غذایی مناسب هستند؟

پس از درمان ریشه، دندان بیشتر از حالت طبیعی حساس می‌شود و نگهداری آن تا مدت پایان ریکاوری دشوار است. البته با رعایت نکات و توصیه دندانپزشک این دشواری نیز پشت‌سر گذاشته می‌شود. گاز گرفتن یا جویدن غذا در روزهای اول آسیب زیادی به روند درمان ریشه دندان وارد می‌کنند. اگر بیمار این موارد را رعایت نکند، درد ناشی از آسیب به بافت زخم را احساس خواهد کرد. این درد در ابتدا ناحیه زخم ‌شده را درگیر می‌کند و اگر تحریک شود، به قسمت‌های دیگر دهان نیز منتقل می‌شود. غذاهای نرم و آبکی مانند سوپ، پوره سیب‌زمینی و بستنی برای دوران نقاهت توصیه می‌شوند.

درمان ریشه دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان یکی از مراقبت های لازم پس از درمان ریشه دندان!

تا زمانی که بافت دندان و لثه زخم هستند امکان رسیدگی به سلامت دهان و دندان وجود ندارد؛ اما این حالت پس از گذشت یک روز از جراحی بهبود می‌یابد و بیمار می‌تواند از روش‌های تمیز کردن محیط دهان و دندان استفاده کند. رسیدگی به سلامت دهان و دندان برای جلوگیری از عفونت مجدد و پوسیدگی سایر دندان‌ها مفید است. انتخاب خمیردندان و مسواک مناسب می‌تواند در تسریع بهبودی زخم بیمار مؤثر باشند. پس برای انتخاب این دو مورد می‌توانید از دندانپزشک خود مشورت بگیرید. دهان‌شویه و نخ‌دندان نیز دو مورد مناسب برای پاکیزه‌ کردن محیط دهان و دندان‌ها هستند.

درمان ریشه دندان

زمان مناسب برای پرکردن دندان پس از درمان ریشه دندان

درمان ریشه دندان در دو جلسه انجام می‌شود. در جلسه اول تمام امور جهت تسکین درد دندان انجام شده و دندانپزشک پالپ آلوده را از کانال دندان خارج می‌کند. جلسه بعدی برای اموری مانند پرکردن دندان است. بهترین زمان پرکردن دندان طبق توصیه دندانپزشک بین 3 تا 14 روز در نظر گرفته می‌شود. در این بازه باید از هرگونه استرس و اضطراب دوری نمایید تا روند درمان سریع‌تر پیش‌ رود.

درمان ریشه دندان

علت عفونت مجدد پس از درمان ریشه دندان

مراقبت‌های لازم پس از درمان ریشه دندان تا حد بسیار زیادی از آسیب به بافت دهان و دندان جلوگیری می‌کند. با این وجود بعضی بیماران پس از مدتی وجود عفونت را در بافت دندان احساس می‌کنند. در این موقعیت ممکن است که دندان بیمار بار دیگر به باکتری‌ها آلوده‌ شده باشد. هنگامی که ماده پرکننده دندان برداشته می‌شود، آلودگی‌های خارجی توسط بزاق وارد زخم فرد بیمار خواهند شد. این باکتری‌های آلوده، می‌توانند تنها چند روز پس از عصب‌کشی وارد زخم شوند و آن را تحت تأثیر قرار دهند.

عوامل دیگری نیز هستند که با وجود مراقبت زیاد از دهان و دندان، باعث پیدایش عفونت در زخم می‌شوند. دندان‌ها عموماً دارای یک یا دو کانال هستند که پالپ آن‌ها را پر می‌کند؛ در برخی دندان‌ها کانال‌های بیشتری وجود دارند. دندانپزشک در فرآیند عصب‌کشی تک‌تک این کانال‌ها را تخلیه می‌کند و با محلول به تمیز کردن آن‌ها می‌پردازد. اگر یکی از کانال‌ها فراموش شود و باقی بماند، عفونت نیز در ریشه باقی خواهد ‌ماند. این مشکل با درد دندان همراه می‌شود و برای بیمار آزاردهنده خواهد بود.

کلام آخر

درمان ریشه دندان یا عصب‌کشی نوعی راه درمان برای دندان‌های پوسیده و عفونی است. در این روش دندانپزشک قسمت‌هایی از پالپ دندان را که عفونت به‌ آن‌ها نفوذ کرده است، از کانال‌ها خارج می‌کند. جراحی قسمتی از بافت لثه را زخم می‌کند و رعایت برخی نکات برای درمان این زخم ضروری هستند. زخم ایجاد شده تا چند روز پس از درمان ریشه دندان بهبود می‌یابد. مراقبت‌های لازم پس از درمان ریشه دندان می‌توانند مانع بروز عفونت به داخل زخم شوند.