نوشته‌ها

طریقه صحیح خوابیدن پس از کشیدن دندان عقل

دندان های عقل (wisdom teeth)، آخرین دندان های مولر (molar) هستند که در عقب دهان قرار دارند. این دندان ها معمولا بین 18 تا 24 سالگی از لثه ها بیرون می زنند و ظاهر می شوند. پروسه کشیدن دندان عقل، از رایج ترین جراحی های دندانپزشکی است. در واقع، حدود 95 درصد از کل پروسه های کشیدن دندان، مربوط به کشیدن دندان های عقل می شود. دندانپزشک دندان های شما را معاینه می کند. اگر دندان های عقل مشکلاتی را در دهان ایجاد کرده باشند و یا احتمال بروز مشکلاتی وجود داشته باشد، دندانپزشک معمولا پیشنهاد می دهد که دندان های عقل خود را بکشید.

کشیدن دندان عقل می تواند باعث ورم فک، کبودی و درد شود. همچنین، بسیاری از افراد پس از کشیدن دندان، خواب راحتی ندارند. در این مقاله، روش هایی برای کاهش میزان درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان، به خصوص در زمان خواب، گفته می شود.

چگونه می توانید پس از کشیدن دندان عقل، خوابی راحت داشته باشید؟

بعضی افراد، درد شدیدی را پس از کشیدن دندان عقل تجربه می کنند. البته، همه افراد کمی درد و ناراحتی را حس می کنند. برخی روش های کاهش درد و ناراحتی، به خصوص در زمان خواب، عبارتند از:

  • دارو های مسکنی را که دندانپزشک تجویز کرده است، مصرف کنید. اگر دندانپزشک جراح دندان، دارو های مسکن تجویز کرد، باید مطابق دستورالعمل وی از دارو ها استفاده کنید.
  • از داروی مسکن ایبوپروفن استفاده نمایید. اگر داروی ضد دردی برای شما تجویز نشده است، می توانید از ایبوپروفن استفاده کنید. البته، بهتر است قبل از مصرف آن، با دندانپزشک جراح مشورت کنید. البته، استفاده بی رویه از ایبوپروفن می توانند مشکل آفرین باشد. بنابراین طبق دستور العمل دارو، آن را مصرف کنید.
  • محیط خواب شما باید راحت باشد. اتاق خواب خود را تاریک و خنک نگه دارید. ممکن است انجام برخی کار ها، باعث شود راحت تر و زود تر به خواب بروید.
  • سر خود را بالا نگه دارید. با استفاده از یک بالش اضافه، در طول شب سر خود را بالا نگه دارید. بدین ترتیب، از میزان ورم کاسته می شود و لخته سازی سرعت می گیرد.
  • به پهلو بخوابید. بالا تر نگه داشتن سر، هنگامی که به پهلو می خوابید، راحت تر است.
  • از کمپرس یخ استفاده نمایید. قرار دادن کمپرس یخ در روز های نخست پس از کشیدن دندان، از شدت ورم می کاهد. کمپرس یخ را درون یک پارچه قرار دهید و آن را به مدت 10 الی 20 دقیقه روی ناحیه متورم بگذارید.
  • از سایر دستورالعمل های جراح فک و صورت پیروی کنید. اگر دندانپزشک توصیه خاصی به شما کرده است، حتما آن را به یاد داشته باشید و انجام دهید.
مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

هنگام خواب و پس از کشیدن دندان عقل، باید از انجام چه کار هایی بپرهیزید؟

در دوران بهبودی پس از کشیدن دندان عقل، به هیچ وجه نباید لخته خون تشکیل شده روی زخم را جابه جا کنید؛ مخصوصا در 24 ساعت اول. جابه جا کردن لخته و یا عدم تشکیل صحیح آن، می تواند مشکلات متعددی به وجود بیاورد. از جمله این مشکلات، می توان به خشکی حفره دندان (dry socket) اشاره کرد. خشکی حفره، از رایج ترین پیچیدگی های به وجود آمده پس از جراحی های دندان است و معمولا 3 تا 5 روز پس از انجام جراحی، ظاهر می شود.

برای کاهش احتمال ابتلا به این پیچیدگی ها و مشکلات، توصیه می شود نکات زیر را رعایت کنید:

  • به پشت نخوابید. بهتر است به پشت نخوابید. استفاده از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن سر سرعت بهبودی را افزایش می دهند.
  • اطراف زخم را مسواک نزنید. توصیه می شود که حداقل تا 24 ساعت، اطراف ناحیه جراحی شده را مسواک نزنید؛ چراکه امکان جابه جا شدن لخته خون وجود دارد.
  • باید خواب کافی داشته باشید. برای تسریع روند بهبودی، باید خواب کافی داشته باشید. در زمان خواب، بدن خود را ترمیم می کند.
  • از نوشیدن الکل و کشیدن سیگار بپرهیزید. الکل و تنباکو، هر دو بر توانایی بدن در ترمیم خود تاثیر می گذارند. توصیه می شود که حداقل در 24 ساعت نخست پس از کشیدن دندان، از نوشیدن الکل و کشیدن سیگار بپرهیزید. در بهترین حالت، تا بهبودی کامل از جراحی باید این عادات را ترک کنید.

پس از کشیدن دندان عقل و در زمان خواب، آیا باید گاز پانسمان را از دهان خود خارج کنید؟

گاز پانسمان با فشار اندکی که به زخم وارد می کند، روند لخته سازی را سرعت می بخشد. نباید در حالتی که گاز پانسمان در دهانتان است، بخوابید؛ چراکه امکان خفگی وجود دارد. اگر از دارو های خواب آور استفاده می کنید، باید توجه بیشتری به این مسئله داشته باشید.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

در روز های نخست پس از کشیدن دندان عقل، چه نکاتی را باید رعایت کنید؟

پس از کشیدن دندان عقل، بهبودی کامل ممکن است چندین هفته طول بکشد. اگر در این مدت مراقبت های لازم را انجام دهید، زخم و جراحت سریع تر بهبود می یابند. برخی از نکاتی که با رعایت آن ها می توان روند بهبودی را سریع تر کرد، عبارتند از:

  • داروهایی را که پزشک یا دندانپزشک برای شما تجویز کرده اند، مطابق دستور العمل مصرف کنید.
  • باید دقت داشته باشید و نشانه های مربوط به عفونت و دیگر پیچیدگی ها را تشخیص دهید.
  • برای کاهش ورم از کمپرس یخ استفاده کنید.
  • پس از 24 ساعت نخست، دهان خود را به آرامی با دهانشویه ضدباکتریایی شست و شو دهید. بدین ترتیب، باکتری های ایجاد کننده عفونت از بین می روند.
  • غذا های نرم مانند تخم مرغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید. در این صورت، زخم در هنگام غذا خوردن تحریک نمی شود.

کلام آخر

احساس درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان های عقل، کاملا طبیعی است. مصرف دارو های تجویز شده، اتاق خواب با شرایط مناسب و بالاتر نگه داشتن سر در هنگام خواب، همگی در کاهش درد، ناراحتی و ورم نقش دارند. اگر درد و ناراحتی شما پس از مدتی شدت گرفت و یا عقده های لنفاوی زیر فک متورم شدند، ممکن است به عفونت یا خشکی حفره دچار شده باشید. در این حالت، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید و با او مشورت کنید.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان

در بعضی موارد، چاره ای جز کشیدن دندان نیست. پس از کشیدن دندان، حفره ای در جای آن ایجاد می شود. عوامل متعددی مانند اندازه دندان برداشته شده و نحوه کشیدن دندان، زمان بسته شدن این حفره را تعیین می کنند. این زمان می تواند بین چند هفته تا چندین ماه  باشد. در این مقاله به اتفاقات پس از کشیده شدن دندان می پردازیم.

زمان مورد نیاز برای بهبودی پس از کشیدن دندان

به طور کلی، دو روش برای کشیدن دندان ها وجود دارد. بسته به روشی که دندانپزشک انتخاب می کند، مدت زمان لازم برای بهبودی از عمل انجام شده، متغیر است.

کشیدن دندان به روش ساده (simple extraction)

روش ساده برای دندان هایی به کار رفته می شود که از لثه بیرون آمده اند. کشیدن دندان می تواند به دلایل مختلفی باشد؛ مانند:

  • عفونت
  • متراکم بودن و شلوغی دندان ها
  • پوسیدگی شدید دندان

اگر دندانی که کشیده می شود، بزرگ و دارای چند ریشه باشد، مدت بیشتری برای بهبودی نیاز خواهد داشت. معمولا در پایان هفته سوم پس از بیرون آوردن دندان، حفره به وجود آمده بسته می شود اما بهبودی کامل و از بین رفتن کل حفره چندین ماه طول می کشد. در طول این چند ماه، روی حفره بسته است و اگر با انگشت و یا زبان لمس شود، حالتی فرورفته دارد.

در بعضی موارد، برای درمان ارتودنسی، نیاز است تا تعدادی از دندان ها کشیده شوند. با کشیده شدن دندان های مشخص، فضای کافی برای قرارگیری مناسب دندان های باقی مانده ایجاد می شود. در روش کشیدن ساده ، معمولا از بی حسی موضعی استفاده می شود.

مدت زمان مورد نیاز برای بهبودی پس از کشیدن دندان به روش ساده

حفره ای که در اثر کشیدن دندانی کوچک با یک ریشه به وجود می آید، پس از هفت روز بسته می شود و پس از گذشت هفت روز دیگر، روند بهبودی تقریبا کامل می شود. زمانی که دندانی بزرگ با ریشه های متعدد کشیده می شود، حدود سه هفته طول می کشد تا حفره ایجاد شده، بسته شود. البته از بین رفتن کامل حفره ممکن است چند ماه طول بکشد.

مراقبت های پس از کشیدن دندان

مراقبت های پس از کشیدن دندان

کشیدن دندان با روش جراحی

اگر دندان با استفاده از این روش کشیده شود، مدت زمان لازم برای بهبودی، افزایش پیدا می کند. در روش جراحی، برای بیرون آوردن دندان، لثه ها و در صورت نیاز استخوان، برش داده می شود. دندانپزشک، معمولا از بی حسی موضعی همراه با بیهوشی عمومی استفاده می کند.

مدت زمان مورد نیاز برای بهبودی پس از کشیدن دندان با روش جراحی

پس از جراحی، حدود شش هفته طول می کشد تا حفره بسته شود. از بین رفتن کامل حفره و فرورفتگی به وجود آمده در اثر بسته شدن آن، چند ماه طول می کشد.

در موارد زیر، از روش جراحی برای بیرون آوردن دندان استفاده می شود:

  • دندان های نهفته مانند دندان های عقل که هنوز از لثه بیرون نیامده اند.
  • دندان نیش نهفته
  • باقی مانده دندان شکسته شده
  • تکه های باقی مانده از دندانی که هنگام کشیدن به روش ساده، شکسته است.
مراقبت های پس از کشیدن دندان

مراقبت های پس از کشیدن دندان

مراحل بهبودی حفره ایجاد شده پس از کشیدن دندان

روند بهبودی کامل معمولا طولانی است و بلافاصله پس از کشیده شدن دندان آغاز می شود.

24 تا 48 ساعت پس از جراحی

در 24 تا 48 ساعت اول، بر روی حفره لخته خون تشکیل می شود. وجود لخته از تجمع ذرات غذا و باکتری ها در درون حفره جلوگیری می کند. وجود آن، برای آغاز روند بهبودی و ترمیم بافت لثه و استخوان نیاز است. در زیر لخته به وجود آمده، بافت لثه در حال رشد است تا حفره را پر کند و از بین ببرد. خونریزی از محل کشیدگی به تدریج کم می شود و پس از گذشت مدتی توقف می یابد. در این مدت، فرد در سمتی از دهان که دندان کشیده شده است، احساس التهاب و ورم دارد.

7 تا 21 روز پس از جراحی

از نظر ظاهری، روی حفره بسته شده است. بافت لثه همچنان در حال ترمیم و رشد است. اگردندانپزشک از بخیه استفاده کرده باشد، در این بازه زمانی یا جذب می شود و یا باید توسط دندانپزشک بخیه ها کشیده شوند (بسته به نوع بخیه به کار برده شده). دندان های بزرگ، دندان های آسیا و دندان های نهفته بیشترین زمان را برای بهبودی نیاز دارند.

1 تا 4 ماه پس از انجام جراحی

حفره باید کاملا بسته شده باشد و نباید در محل آن فرورفتگی وجود داشته باشد. فرورفتگی درون استخوان فک نیز که قبلا محل قرارگیری دندان بوده است (tooth socket)، با استخوان جدید پر شده است.

مراقبت های پس از کشیدن دندان

مراقبت های پس از کشیدن دندان

نکاتی مهم درباره مراقبت های پس از کشیدن دندان

در ادامه، به برخی از باید ها و نباید های مراقبت پس از کشیدگی دندان اشاره شده است.

باید ها

  • پس از انجام عمل جراحی، باید پد گاز (gauze pad) بر روی محل کشیدگی دندان قرار داده شود. این کار به تشکیل لخته خون کمک می کند.
  • فرد باید به اندازه کافی استراحت کند و فعالیت سنگینی انجام ندهد.
  • اگر بیمار از داروی خاصی استفاده می کند، باید دندانپزشک خود را درجریان بگذارد. برای مثال، مصرف داروهایی که خون را رقیق می سازند، روند بهبودی و پر شدن حفره را آهسته می کنند.
  • فرد باید مقدار زیادی آب بنوشد. توصیه می شود که آب در دمای اتاق باشد.
  • بیمار می تواند برای تمیز نگه داشتن محل کشیدگی، دهان خود را با آب و نمک شست و شو دهد.
  • فرد باید در چند روز اول فقط از غذاهای نرم استفاده کند.
  • برای کاهش التهاب و ورم می توان از کمپرس یخ استفاده کرد.

نباید ها

  • تا 24 ساعت پس از کشیدن دندان نباید با فشار زیاد آب، دهان را تمیز کرد.
  • فرد نباید در چند روز اول نوشیدنی های خیلی گرم و یا خیلی سرد بنوشد.
  • در چند روز اول، بیمار باید از فعالیت های سنگینی که باعث افزایش جریان خون می شود، دوری کند.
  • باید از هر عملی که باعث ایجاد مکش در دهان می شود، دوری کرد چراکه ایجاد مکش باعث از بین رفتن لخته خون تشکیل شده می شود. بنابراین، سیگار کشیدن و نوشیدن با نی در چند روز اول، اصلا نباید انجام شود.
  • تا 24 ساعت اول نباید از نوشیدنی های الکلی و یا دهانشویه هایی که بر پایه الکل هستند، استفاده کرد.
  • باید از خوردن مواد غذایی که امکان تجمع در حفره کشیدگی دارند، پرهیز کرد؛ مانند توت فرنگی (به خاطر دانه های ریزش).

مشکلات احتمالی در دوران بهبودی

اگر لخته خون بر روی حفره تشکیل نشود و یا از بین برود، محل کشیدگی خشک می شود. خشک شدن حفره (dry socket)، روند رشد استخوان و بافت لثه را کند می کند .

در صورتی که هر یک از موارد زیر در مورد فرد صدق کند، احتمال ایجاد خشکی حفره برای او بیشتر می شود. این موارد عبارتند از:

  • وجود عفونت در محل کشیدگی
  • صدمه وآسیب به محل کشیدگی
  • فرد سابقه خشکی حفره کشیدگی دندان را دارد.
  • کشیدن سیگار و استفاده از محصولات دارای نیکوتین
  • تمیز نکردن حفره ناشی از کشیدگی دندان
مراقبت های پس از کشیدن دندان

مراقبت های پس از کشیدن دندان

چه زمان باید با دندانپزشک تماس گرفت؟

در صورتی که پس از کشیدن دندان، فرد موارد زیر را در خود احساس کرد، باید با دندانپزشک تماس بگیرد:

  • التهاب شدید و یا التهابی که حدود 3 روز بعد از انجام جراحی شروع می شود.
  • درد شدید
  • احساس درد و خارش در حفره ایجاد شده و اطراف آن
  • مشاهده ترشحات چرکی
  • خونریزی شدید
  • تب
  • بی حسی
  • وجود چرک یا خون در ترشحات بینی
  • احساس مزه تلخ و بد حتی پس از تمیز کردن دندان ها ودهان
  • مشاهده استخوان در درون حفره کشیدگی
  • عدم تشکیل لخته خون و یا کوچک نشدن حفره بعد از گذشت دو تا چهار روز