اکثر ما، روتین یکسانی برای مسواک زدن دندان هایمان داریم. از کودکی مسواک زدن را آموخته ایم: مسواک بزن، کف دهان را به بیرون بریز و دهان را با آب شست و شو بده. اما بهتر بدانیم که با وجود این که احساس می کنیم باید پس از مسواک زدن، دهان خود را با آب بشوییم، این کار همیشه پیشنهاد نمی شود.

برخی خمیر دندان ها، حاوی فلوراید و مواد دیگری هستند که مینای دندان را تقویت می کنند و برای انجام این کار، باید مدت بیشتری بر سطح دندان ها باقی بمانند. در نتیجه، شست و شوی سریع این خمیر دندان ها از کارکرد آن ها جلوگیری می کند.

در این مقاله، به مزایا و معایب شستن دهان پس از مسواک زدن می پردازیم. سپس می توانید در مورد تغییر یا عدم تغییر روتین بهداشت دهان خود تصمیم بگیرید.

شستشوی دهان پس از مسواک زدن

آیا شستن دهان پس از مسواک زدن، ضروری است؟

فلوراید (Fluoride)، ماده معدنی است که از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند و مزایای فراوانی دیگر نیز دارد. در برخی مواد غذایی و همچنین آب آشامیدنی، مقادیر کافی فلوراید وجود دارد. این ماده، در برخی از محصولات مربوط به بهداشت دهان هم یافت می شود.

فلوراید بیشترین تاثیرگذاری را زمانی دارد که به طور مستقیم بر روی دندان ها قرار می گیرد. بهترین حالت این است که فلوراید برای چند دقیقه بر روی دندان ها دست نخورده باقی بماند. البته، منطق درستی پشت عادت شست و شوی دهان پس از مسواک زدن وجود دارد. به طور کلی، شما نباید مقادیر زیادی از فلوراید را ببلعید.

مقدار فلوراید موجود در برخی محصولات، از میزان مجاز هضم فلوراید در یک روز، بیشتر است. در نتیجه، عمل شست و شوی دهان پس از مسواک زدن به عادت تبدیل شد تا از هضم مقادیر بالای فلوراید جلوگیری شود. همچنین، تمایل زیادی برای جایگزینی مزه تند خمیردندان با مزه خنثی آب وجود دارد. اما متاسفانه، زمانی که سریعا پس از مسواک زدن دهان خود را می شویید، بسیاری از مزایای فلوراید را از بین می برید.

به تازگی، محققان پیشنهاد می کنند که بهتر است پس از مسواک زدن، تنها بزاق اضافی و خمیر دندان را به بیرون بریزید و دیگر دهان را با آب نشویید. در این حالت، فلوراید در طول روز روی دندان های شما باقی می ماند. سعی کنید تا 10 دقیقه پس از مسواک زدن، چیزی نخورید و یا نیاشامید.

هنوز اطلاعات دقیقی راجع به اینکه خمیر دندان بهتر است چه مدت بر روی دندان ها باقی بماند، در دست نیست. در فلوراید درمانی هایی که به صورت تخصصی در کلینیک های دندانپزشکی انجام می شوند، فلوراید مورد استفاده غلظت بیشتری دارد. در این پروسه درمانی، فلوراید  چندین دقیقه روی دندان های شما باقی می ماند. دندانپزشک معمولا از درخواست می کند که تا حدود 30 دقیقه پس از اتمام درمان، دهان خود را نشویید و چیزی نخورید. بدین ترتیب، فلوراید مدت طولانی تری روی دندان ها باقی می ماند.

زمانی که در خانه دندان های خود را مسواک می زنید، می توانید قبل از شستن دهان چند دقیقه صبر کنید تا فلوراید اثر خود را بگذارد.

شستشوی دهان پس از مسواک زدن

خطرات احتمالی ناشی از نشستن دهان پس از مسواک زدن

در اکثر افراد، نشستن دهان پس از مسواک زدن، خطری ایجاد نمی کند. با این حال، امکان بروز برخی عوارض جانبی وجود دارد. هضم مقادیر زیاد فلوراید موجود در محصولات بهداشت دهان، برای سلامتی مضر است و می تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد؛ مانند:

• حالت تهوع
• اسهال
• درد شکم

البته، احتمال ایجاد این عوارض بسیار پایین است. معمولا زمانی که کودکان مقادیر زیادی از فلوراید را به اشتباه می خورند و یا فلوراید درمانی به درستی انجام نمی شود، اثرات جانبی خود را نشان می دهند. یک فرد بزرگسال، با خوردن مقدار کمی فلوراید، دچار مسمومیت نمی شود.

فلوراید و کودکان

انجمن دندانپزشکان آمریکا اعلام کرده اند که استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید برای کودکان زیر 3 سالی که به تازگی دندان درآورده اند، مانعی ندارد. اما والدین کودک باید مقدار بسیار کمی از خمیردندان را روی مسواک قرار دهند. همچنین، پس از مسواک زدن، باید سریعا دهان کودک را با آب شست و شو دهند.

نخ دندان کشیدن

توصیه می شود که پس از کشیدن نخ دندان، دهان خود را با آب شست و شو دهید. این گونه، باکتری ها و پلاکی که در دهان باقی مانده اند، شسته می شوند. در واقع، بهتر است قبل از مسواک زدن، نخ دندان بکشید. در تحقیقات انجام شده، افرادی که قبل از مسواک زدن، نخ دندان می کشیدند، در پایان کار میزان فلوراید بیشتری در دهان داشتند.

چه مدت پس از مسواک زدن باید از دهانشویه استفاده کنید؟

دهانشویه یا همان محلول شست و شوی دهان، از دیگر محصولات بهداشتی دهان است. دهانشویه معمولا برای تازه کردن مزه و بوی دهان به کار می رود و حاوی الکل است. فرمولاسیون برخی دهانشویه ها به گونه ای است که باعث تقویت مینای دندان می شوند و از پوسیدگی جلوگیری می کنند. برخلاف مسواک زدن، استفاده از دهانشویه اجباری نیست و به عنوان مرحله ای اضافی، برای محافظت بیشتر از دندان ها انجام می شود.

اگر پس از خمیردندان حاوی فلوراید، از دهانشویه ای بدون فلوراید استفاده کنید، در واقع فلوراید مینای دندان ها را از بین می برید و به آن ها آسیب می زنید. اما اگر از دهانشویه حاوی فلوراید استفاده نمایید، میزان فلوراید موجود در دهان تغییر نمی کند و مینای دندان ها تقویت می شود.

بهتر است پس از مسواک زدن 20 دقیقه صبر کنید و سپس از دهانشویه استفاده کنید؛ مخصوصا اگر محلول شست و شو حاوی الکل است و فلوراید ندارد.

شستشوی دهان پس از مسواک زدن

کلام آخر

هیچ قانونی در رابطه با شستن یا عدم شستن دهان پس از مسواک زدن وجود ندارد. اما توجه داشته باشید که عدم شست و شوی دهان پس از مسواک زدن، می تواند در افرادی که مستعد پوسیدگی دندان هستند، مفید باشد. نشستن دهان و فقط بیرون ریختن بزاق و خمیردندان، باعث می شود فلوراید مدت بیشتری روی دندان ها باقی بماند. البته، بهتر است پس از کشیدن نخ دندان، دهان خود را شست و شو دهید تا به طور کامل از پلاک و باکتری پاک شود.

به علاوه، از آن جایی که کودکان به فلوراید حساس تر هستند، بهتر است پس از مسواک زدن دهان خود را با آب شست و شو دهند. به یاد داشته باشید که مهم ترین نکته در حفظ بهداشت دهان، مراقبت روزانه از دندان ها است. برای اطلاعات کامل تر و دقیق تر می توانید با دندانپزشک خود در این باره مشورت کنید.