نکات جالب که ممکن است راجع به دندان هایتان ندانید
آیا میدانستید که حدود 2500 سال است که انسان ها برای تمیز کردن دندان هایشان از خمیردندان استفاده می کنند. در گذشته، مردم یونان باستان از مخلوط آهن زنگ زده و پودر مرجان برای تمیز کردن دهان و دندان هایشان استفاده می کردند. برای مسواک نیز، شاخه درختان را به کار می بردند.
خوشبختانه، روش های مراقبت از دهان و دندان پیشرفت زیادی کرده است. امروزه، ابزار های متعددی برای تمیز نگه داشتن دندان ها وجود دارد. ما برای خوردن و آشامیدن و صحبت کردن به دندان هایمان نیاز داریم. سلامت دندان ها نقش به سزایی در کیفیت زندگی دارند. بنابراین باید به بهداشت دهان و دندان توجه زیادی داشته باشید.
در ادامه به چند نکته جالب در مورد دندان ها می پردازیم:
1.دندان های شما منحصر بفرد هستند
دندان ها مانند اثر انگشت هستند. به همین دلیل، می توان به کمک دندان ها افراد مختلف را شناسایی کرد. حتی دوقلو های همسان، دندان های مشابهی ندارند. حتی زبان شما هم منحصر بفرد است.
2.دندان ها مانند کوه های یخ شناور هستند
حدود یک سوم از هر یک از دندان ها در زیر لثه قرار دارد. به همین دلیل، حفظ سلامت لثه ها بسیار اهمیت دارد. لثه ها باید صورتی کمرنگ باشند. به علاوه، باید سفت و مستحکم باشند.
3.در دهان شما 32 دندان وجود دارد
در دهان یک فرد بالغ، 8 دندان پیش، 4 دندان نیش، 8 دندان پره مولر (premolars) و 12 دندان مولر (molars) وجود دارد.
4.مینای دندان سخت ترین ماده در بدن انسان است
مینا (enamel) خارجی ترین لایه دندان است. مینای دندان پوششی سخت است که از سایر بخش های دندان محافظت می کند. قسمت اعظم مینای دندان از کلسیم و فسفات ساخته شده است؛ مانند استخوان ها. مینای دندان از استخوان هم محکم تر است؛ زیرا پروتئین ها و کریستالیت های درون آن از آرایش خاصی برخوردار هستند.
5.با اینکه مینای دندان سخت ترین ماده در بدن است، امکان دارد دندان ها آسیب ببینند
با اینکه مینای دندان پوششی بسیار سخت است، ممکن است به دلایل مختلف ترک بخورد و یا بشکند. به علاوه، خطر پوسیدگی مینا نیز وجود دارد. قند ها و اسید ها که در بسیاری از غذا ها و نوشیدنی ها وجود دارند، توسط باکتری های دهان مصرف می شوند. باکتری ها موادی ترشح می کنند که به مینای دندان ها آسیب می رساند. بدین ترتیب، پوسیدگی دندان ها آغاز می شود. در صورتی که مواد غذایی اسیدی و قندی را بیش از حد مصرف کنید، خیلی زود دندان های شما پوسیده می شوند.
6.در اکثر اوقات، رنگ زرد دندان ها به معنای وجود پوسیدگی است
مصرف برخی مواد غذایی مانند قهوه و شراب می تواند باعث تغییر رنگ دندان ها شود. مینای دندان مسئول ظاهر سفید رنگ دندان ها است. در نتیجه، زمانی که دندان دچار پوسیدگی می شود، رنگ سفید خود را از دست می دهد و زرد رنگ به نظر می آید.
7.عاج دندان رشد می کند اما مینای دندان رشدی ندارد
عاج (dentin)، لایه زیرین مینای دندان است. عاج دندان نیز، مانند مینا از استخوان سخت تر است. لایه عاج دندان از کانال ها و مسیر هایی تشکیل شده که مواد غذایی مورد نیاز و پیام های عصبی از طریق آن ها جابه جا می شوند. سه نوع عاج وجود دارد: اولیه، ثانویه و عاج قابل ترمیم. مینای دندان حالتی ثابت دارد. اما عاج رشد می کند و در طول زمان دچار تغییراتی می شود.
8.در دهان حدود 300 نوع باکتری وجود دارد
در داخل پلاک دندانی (dental plaque) میلیون ها باکتری وجود دارد. میلیون ها باکتری موجود در دهان، در 200 تا 300 نوع مختلف دسته بندی می شوند. باکتری که عامل اصلی پوسیدگی دندان ها است، استرپتوکوکوس موتانس نام دارد. این باکتری، شکر و دیگر کربوهیدرات ها را به اسید تبدیل می کند و بدین ترتیب به دندان ها آسیب می رساند.
9.پلاک دشمن دندان ها است
پلاک دندانی (plaque) لایه ای نازک و چسبناک است که روی دندان ها را می پوشاند. اگر با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، پلاک را از بین نبرید، باعث پوسیدگی دندان ها می شود. همچنین، اگر پلاک بر روی دندان ها باقی بماند، به مرور زمان سفت می شود و تارتار (tartar) را ایجاد می کند. برای از بین بردن تارتار باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
برای جلوگیری از تجمع پلاک، حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. به علاوه، باید به طور منظم برای انجام چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید.
10.هر انسان حدود 40000 لیتر بزاق دهان تولید می کند
هر فرد، از بدو تولد تا آخرین روز زندگی خود، حدود 40 هزار لیتر بزاق دهان تولید می کند. بزاق دهان در سلامت عمومی بدن نقش به سزایی دارد. برای مثال، بدون وجود بزاق نمی توانید به راحتی غذا را قورت دهید. در بزاق آنزیم هایی وجود دارد که پروسه هضم را آغاز می کنند. بزاق دهان، ذرات مواد غذایی چسبیده به دندان ها را جدا می کند. به علاوه، کلسیم و فسفات موجود در بزاق، اسید های درون پلاک را خنثی می کنند. در نتیجه، بزاق دهان از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند.
کلام آخر
نکات جالب بسیاری در مورد دندان ها وجود دارد. در این مقاله، به 10 نکته پرداختیم. تمام نکات به این موضوع ختم می شوند که دندان ها اجزای بسیار مهمی از بدن ما انسان ها هستند و باید برای حفظ سلامتی آن ها نهایت تلاش خودمان را بکنیم.