تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
در این نوشته می خوانید:
استرس یکی از موضوعاتی است که در دنیای امروز گریبان بسیاری از افراد از کودکان تا بزرگسالان را گرفته است. با شیوع کرونا نیز استرس در همه افراد به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است، خصوصاً با وضعیتی که کودکان در بسیاری از موارد دیگر به مدرسه نمی روند و معمولاً به صورت آنلاین در کلاس ها شرکت می کنند، ممکن است نگرانی های زیادی در مورد تحصیلات خود داشته باشند.
کودکان می توانند در برابر این عوامل استرس زا بسیار آسیب پذیرتر از بزرگسالان باشند. تحقیقات انجام گرفته نشان می دهند که سلامت روان کودکان می تواند تاثیر زیادی بر سلامت دهان و دندان آن ها داشته باشد، اما سوالی که اینجا ایجاد می شود چگونگی تاثیر استرس و همچنین راه های مقابله برای استرس و در نتیجه داشتن دندان های سالم در کودکان است. در این مقاله سعی شده است به این سوالات پاسخ داده شود.
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
به طور کلی چه عواملی باعث ایجاد استرس در کودکان می شوند؟
همه افراد ممکن است استرس کم را در موقعیت های مختلف تجربه کنند، این موضوع امری کاملاً طبیعی است و حتی در بسیاری از موارد می تواند مفید و عاملی محرک باشد زیرا وجود استرس باعث می شود که افراد نسبت به فعالیت های روزانه خود حساسیت بیش تری به خرج دهند و همچنین مانع از تنبلی در بعضی از شرایط می شود، اما نکته ای که وجود دارد این است که در صورتی که میزان استرس در فردی از حد معمول آن تجاوز کند می تواند به یک مشکل بزرگ برای او تبدیل شود و تمامی زمینه های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. کودکان نیز از این قضیه مستثنی نیستند! استرس بیش از حد در کودکان موضوعی بسیار نگران کننده است زیرا آن ها نمی دانند چطور باید استرس خود را تحت کنترل در آورند.
به طور معمول عواملی وجود دارند که باعث ایجاد استرس در کودکان می شوند، این عوامل عبارتند از:
- ابتلا به بیماری
- فشار تحصیلی
- اختلال در مسئولیت ها و فعالیت های مختلف
- مشکلات با دوستان یا همکلاسی ها (مانند فشار همسالان)
- تغییر مدرسه
- داشتن افکار منفی در مورد خود
- مشکلاتی که در خانه ایجاد می شوند، از جمله درگیری با خواهر و برادر، دعوای والدین و مشکلات مالی
- یک خواهر و برادر جدید
- شنیدن اخبار بد
- از دست دادن یک عزیز یا حیوان خانگی
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
علائم استرس در کودکان
مطالعات پزشکان نشان می دهند که کودکانی که استرس دارند به طور کلی علائمی دارند که در ادامه به برخی از این علائم اشاره شده است:
- تغییرات در عادات غذایی
- سردرد
- کابوس ها
- مشکل خواب
- ناراحتی معده
- شب ادراری مکرر
- سایر علائم فیزیکی
- نگرانی و اضطراب
- ناتوانی در ایجاد آرامش
- ترس های مختلف (مانند ترس از تاریکی، ترس از غریبه ها و غیره)
- خشم
- گریه کردن یا ناله کردن
- اضطراب از جدایی
- ناتوانی در کنترل احساسات
- رفتار خشونت آمیز
- عدم تمایل به شرکت در فعالیت های مختلف در مدرسه، خانواده و به طور کلی
- تکرار رفتارهایی که در سنین پایین تر انجام می دادند، مانند مکیدن شست
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
سلامت دندان ها و استرس
استرس می تواند در بسیاری از جنبه های فیزیکی، عاطفی و رفتاری افراد تاثیرات منفی زیادی گذارد. سلامت دهان و دندان از دیگر مواردی است که استرس می تواند بر آن تاثیر گذار باشد. در این قسمت نکاتی درباره این که چطور استرس می تواند بر سلامت دهان و دندان اثر گذارد اشاره شده است.
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
تبخال و آفت
عامل ایجاد تبخال ها ویروس های هرپس سیمپلکس هستند. کارشناسان هنوز علت دقیق ابتلای کودکان به آفت را دقیقا نمی دانند، اما بر اساس مطالعات عواملی هستند که ممکن است باعث ایجاد آفت در کودکان شوند، از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت
- ضعف سیستم ایمنی
- کمبود ویتامین
در بعضی از موارد نیز استرس می تواند باعث ایجاد تبخال و آفت در کودکان شود. حتی اگر دلیل اصلی ایجاد تبخال و آفت در کودکان استرس نباشد با وجود استرس ممکن است این زخم ها تحریک شوند. تبخال ها معمولاً روی لب ها و اطراف دهان ایجاد می شوند، اما آفت ها در داخل دهان یافت می شوند. تبخال ها و آفت ها می توانند بسیار دردناک و آزاردهنده باشند، اما خوشبختانه این زخم ها معمولاً به طور خود به خودی بهبود پیدا می کنند.
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
دندان قروچه
دندان قروچه به ساییدن و فشردن دندان ها به روی یک دیگر گفته می شود. دندان قروچه در کودکان امری بسیار رایج است. در کودکان کمتر از شش سال دندان قروچه موضوعی نگران کننده نیست زیرا با افزایش سن این موضوع به طور کامل از بین می رود. کودکانی که سن بیشتر از ۶ سال دارند، در صورت وجود دندان قروچه ممکن است به مشکلاتی دچار شود و بنابراین لازم است والدین برای درمان این موضوع اقداماتی را انجام دهند. دندان قروچه نیز از مشکلاتی است که دلیل شناخته شده و مشخصی برای آن وجود ندارد، اما متخصصان معتقدند که استرس می تواند یک عامل تاثیر گذار در انجام دندان قروچه باشد. هر چه میزان اضطراب در کودکی بیش تر باشد، میزان دندان قروچه در او افزایش پیدا می کند.
پس در جواب به این سوال که آیا استرس می تواند تاثیر منفی بر دندان های کودک داشته باشد باید با قاطعیت پاسخ مثبت داد!
دندان قروچه علاوه بر دردهایی که در دهان و ایجاد می کند ممکن است منجر به فرسایش مینای دندان، تحلیل در سطح دندان های ترک خورده و اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی شود.
راهکارهایی برای توقف دندان قروچه که بر اثر استرس در کودکان ایجاد می شود وجود دارند. دندان پزشک می تواند این راهکارها را به افراد آموزش دهد. در صورتی که دندان قروچه کودک درد یا آسیب هایی در دندان ها ایجاد کند، می توان از یک محافظ شب برای کودک در هنگام خواب استفاده کرد. محافظ شب نوعی ابزار دندانپزشکی است که بر روی دندان های کودک قرار گرفته و از دندان ها در برابر آسیب های دندان قروچه محافظت می کند. در صورتی که میزان استرس در فرد به صورت حاد باشد ممکن است از تکنیک های آرام سازی یا صحبت با یک روانشناس نیز بتوان بهره گرفت.
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
درد فک و اختلال عملکردی مفصل گیجگاهی فکی
استرس می تواند باعث مشکلاتی برای فک نیز شود. یکی از از مشکلاتی که بر اثر استرس ایجاد شده و در نتیجه باعث درد فک می شود دندان قروچه است که در قسمت قبلی به تفصیل در مورد آن صحبت شد. از سوی دیگر کشش هایی که در هنگام استرس کودکان به فک خود وارد می کنند ممکن است باعث ایجاد درد در فک آن ها شود.
در صورتی که استرس کودکان کنترل نشود، مشکلاتی هم چون دندان قروچه و دردهای فک می تواند تبدیل به اختلالی به نام اختلال عملکردی مفصل گیجگاهی فکی شود. علائم رایج این اختلال عبارتند از:
- حساسیت یا درد در فک، صورت، گردن یا گوش
- تورم صورت
- صداهای کلیک در فک
- مشکل در جویدن
- سفتی و محدودیت دامنه حرکتی در فک
تاثیر استرس بر سلامت دهان و دندان کودکان
خرابی و پوسیدگی دندان ها
نتایج تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته اند نشان می دهند که استرس باعث افزایش باکتری های دهان می شود که در نتیجه آن حفره هایی در دندان ها ایجاد می گردد و باعث خرابی دندان می شوند. از سوی دیگر کودکان مبتلا به استرس دیگر علاقه ای به مسواک زدن و کشیدن نخ دندان نشان نمی دهند. بهتر است در کودکانی که استرس دارند مراقبت بیش تری در تغذیه آن ها صورت گیرد. والدین باید سعی کنند میزان مصرف تنقلات شیرین در کودکان مبتلا به استرس را تا حد امکان محدود کنند و به جای آن غذاهایی مانند میوه ها، سبزیجات خام، تخم مرغ، شیر، پنیر، ماست، آجیل و دانه ها را جایگزین کنند.
مکیدن شست
مکیدن انگشت شست یکی از عادت هایی است که کودکان برای آرام کردن خود از آن استفاده می کنند. زمانی که کودکان در موقعیت های استرس زا قرار می گیرند یا در کودکانی که به طور کلی دچار استرس حاد هستند، این عادت ها دوباره در آن ها ایجاد می شوند. مکیدن انگشت شست برای نوزادان مشکلی ایجاد نمی کند، اما زمانی که کودکان در سنینی هستند که دندان های دائمی در آن رشد می کنند مکیدن انگشت شست می تواند باعث اختلالاتی در رشد دندان ها و فک آن ها شود، حتی در شرایط حادتر مکیدن انگشت شست باعث تغییراتی در کام می شود.
ترک این عادت در کودکان ممکن است مشکل باشد، اما دندان پزشکان و پزشکان می توانند راهکارهایی را برای ترک این عادت ارائه کنند.
ضعیف شدن سیستم ایمنی
یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که استرس زیاد می تواند در افراد ایجاد کند ضعف سیستم ایمنی است. زمانی که سیستم ایمنی افراد ضعیف می شود، در نتیجه آن توانایی بدن آن ها در مبارزه با عفونت ها، از جمله التهاب لثه کاهش پیدا می کند که در واقع بر اثر این مسئله عفونت باکتریایی در بافت لثه ایجاد می شود. همچنین در صورتی که سیستم ایمنی ضعیف شود، میزان شروع تبخال ها و بافت آن نیز افزایش پیدا می کند.
راهکارهایی برای کاهش استرس در کودکان
- اولین گام برای کاهش استرس در کودکان از بین بردن عواملی است که باعث ایجاد استرس در آن ها می شود.
- والدین لازم است با کودکان خود صحبت کنند و با عواملی که آن ها را آزار می دهد آشنا شوند، در این صورت می توانند به کاهش استرس در آن ها کمک کنند.
- در مورد ایجاد هر گونه تغییری در زندگی کودک از جمله ثبت نام در مدرسه جدید باید با کودکان صحبت کرد، در این صورت برای آن ها آمادگی ذهنی ایجاد کرده و باعث کاهش استرس در آن ها می شوند.
- از آنجایی که کودکان از بزرگسالان خود در بسیاری از موارد تقلید می کنند، بهتر است والدین جلوی کودکانشان مسواک بزنند، نخ دندان بکشند، ورزش کنند و به طور کلی اقداماتی که باعث کاهش استرس می شوند را اجرا کنند.
- اگر استرس در کودکان به صورت حاد وجود داشته باشد، بهتر است والدین با یک روان شناس صحبت کرده و قرارهای ملاقاتی را بین این کودک و روان شناس شکل دهند.
کلام آخر
استرس یکی از موضوعاتی است که امروزه بسیاری از افراد را درگیر کرده است. تغییراتی که در سبک زندگی انسان ها ایجاد شده است باعث می شود که آن ها بیش تر از گذشته به استرس های حاد مبتلا شوند. استرس بیش از حد می تواند در زمینه های مختلف فیزیکی و عاطفی برای افراد مشکلاتی را ایجاد کند. کودکانی که بیش از حد استرس داشته باشند سلامت دهان و دندانشان به خطر می افتد. برای کنترل استرس راهکارهای متفاوتی وجود دارد. به طور کلی روان شناسان می توانند راهکارهایی برای کنترل استرس ارائه کنند. درصورتی که استرس باعث ایجاد اختلال خاص در کودکان شود، دندان پزشکان می توانند از تکنیک ها و ابزارهایی برای کنترل استرس در این افراد کمک بگیرند.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.