منظور از جراحی اپیکواکتومی چیست؟
منظور از جراحی اپیکواکتومی چیست و چه کسانی ملزم به انجام آن هستند؟ اپیکواکتومی یکی از شیوه‌های نوین و رایج برای جراحی و درمان ریشه دندان به‌حساب می‌آید. چه مراحل و روندی در این جراحی انجام می‌شوند؟ جراحی اپیکواکتومی برای برطرف کردن مشکلات ریشه دندان همچون عفونت لثه و اطراف آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین این روش درمانی از چنان اهمیتی برخوردار است که در صورت انجام به موقع آن می‌توان از کشیدن دندان‌ها جلوگیری نمود. داشتن اطلاعات کافی در رابطه با جراحی اپیکواکتومی می‌تواند شما را درباره کاربرد هر چه بیشتر آن آگاه کرده و در مواقع نیاز با انجام اصولی آن از بسیاری از عوارض و مشکلات دندانی پیشگیری خواهید کرد.
جراحی اپیکواکتومی
امروزه در علم نوین دندانپزشکی از جراحی اپیکواکتومی برای بیماران متعددی که دندان‌هایشان دچار آسیب زیادی شده‌اند، استفاده می‌شود. کودکان و بزرگسالانی که دندان و ریشه دندان‌های آن‌ها دچار عفونت و مشکلات این چنینی بوده می‌توانند از این روش به عنوان یک راه نجات استفاده کنند. تمامی راه‌های کانالی در درمان ریشه دندان (اپیکواکتومی) به‌صورت کامل پاکسازی شده و التهاب و عفونت‌های موجود از بافت‌ها خارج می‌شوند تا ریشه به وضعیت عادی خود بازگردد. گاهی اوقات ریشه دندان افراد از عفونت زیادی برخوردار است که نمی‌توان به تنهایی با این روش آن را درمان کرد؛ بنابراین از جراحی اپیکال نیز استفاده خواهد شد.
جراحی اپیکواکتومی
چه زمانی نیاز به جراحی اپیکواکتومی است؟
جراحی اپیکواکتومی به دلایل مختلفی از سمت دندانپزشکان برای مراجعین پیشنهاد می‌شود. اصلی‌ترین علت انجام این جراحی بیشتر به دلیل عفونت انتهای ریشه دندانی خواهد بود که قبلاً عصب کشی یا دیگر درمان‌ها روی آن‌ها اعمال شده باشند. عصب کشی دندان گاهی اوقات می‌تواند تا سالیان سال فرد را از دندان درد نجات داده و در صورت مراقبت صحیح، تا آخر عمر نیز باقی بماند. تمامی دندان‌های عصب کشی شده بعد از درمان نیاز به مراقبت خواهند داشت؛ در غیر این صورت ریشه دندان دچار عفونت شده و در نتیجه سبب از دست رفتن دندان می‌شود.
اگر افراد به موقع به دندانپزشکی مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرند، بافت آسیب دیده و دارای عفونت برداشته شده و تا حد زیادی مانع از کشیدن کامل دندان خواهد شد. جراحی اپیکواکتومی دندان‌های آسیب دیده‌ای که اگر درمان نشوند تنها راه، کشیدن آن‌ها است را نجات می‌دهد. افرادی که ترس از دست دادن دندان‌های طبیعی خود را دارند یا هزینه زیاد ایمپلنت دندان برای جایگزین دندان از دست رفته را نداشته باشند، به دنبال استفاده از این درمان هستند. همچنین از درمان اپیکواکتومی برای وضعیت‌های دیگری نیز استفاده می‌شود که می‌توان از جمله آن‌ها به موارد زیر اشاره کرد:
- برای درمان پری اپیکال یا آبسه دندان
- جهت ترمیم و اصلاح شکستگی ریشه دندان
- برای ترمیم و برداشتن ریشه دندان سوراخ شده
- کودکانی که دارای دندان های آسیب دیده هستند.
- پاکسازی رسوب کلسیم موجود در کانال‌های ریشه دندان
- درمان ریشه‌های غیرطبیعی و اضافه که به کمک عصب کشی ساده قادر به درمان نیستند.
- درمان و تشخیص برخی از مشکلات موجود در ریشه دندان که تنها با گرافی‌های اشعه ایکس قابل شناسایی نیستند.
- زمانی‌که دندان به‌دلیل تحلیل رفتگی به پیوند استخوان نیاز دارد.
جراحی اپیکواکتومی
چرا از جراحی ایپکواکتومی استفاده می شود؟
جراحی انتهای ریشه دندان نام دیگری است که می‌توان بر جراحی اپیکواکتومی نهاد تا بتوان آن را با این نام بهتر شناخت. علت نام‌گذاری آن نیز این است که تمامی عفونت‌ها در بافت‌های اطراف ریشه دندان و نوک آن در طی این درمان خارج شده و فرد از مشکلات بسیاری رها خواهد شد. همچنین گاهی اوقات آن را اپیکال نیز می‌نامند که دلیل آن اشاره به انتهای ریشه دندان دارد. متخصص در این روش تمامی بافت‌های ملتهب و عفونی در نوک ریشه را با باز کردن بافت نزدیک لثه و دیدن استخوان زیرین آن از بین برده و مجددا آن را می‌بندد. علاوه‌بر این انتهای ریشه دندان نیز در این درمان برداشته شده و فضای خالی در انتها پر می‌شود.
زمانی که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه می‌کنید و به تشخیص متخصص ملزم به انجام جراحی اپیکواکتومی می‌شوید، باید موضوع را جدی بگیرید. کسانی که نیاز به این نوع از درمان دارند به احتمال زیاد برای از بین بردن التهاب و عفونت ریشه دندان حتی نمی‌توانند از عصب کشی یا دیگر درمان‌ها استفاده نمایند. عفونت در این حالت به استخوان فک رسیده و ترمیم آن به‌راحتی امکان‌پذیر نیست و بهترین راه حل در این زمان جراحی اپیکواکتومی خواهد بود. لازم به ذکر است که به دلیل حساسیت بالای این نوع درمان ابتدا درباره انتخاب بهترین کلینیک و متخصص تحقیق کرده سپس آن را برگزینید.
هر چند تنها راه درمانی برای از بین بردن عفونت ریشه دندان جراحی اپیکواکتومی نبوده؛ اما در حال حاضر اثربخش‌ترین و موثرترین درمان به‌شمار می‌رود. بنابراین زمانی که متخصص از دیگر درمان‌ها برای سرکوب کردن عفونت ریشه دندان استفاده می‌کند، در صورت موفق نشدن، در مرحله آخر از جراحی اپیکواکتومی کمک خواهد گرفت.
جراحی اپیکواکتومی
مراحل مختلف جراحی اپیکواکتومی
جراحی اپیکواکتومی نیز از جمله جراحی‌هایی است که نیاز به صبر و حوصله داشته و باید تمامی مراحل بادقت انجام گیرند. ابتدا تمامی جراحی‌ها از جمله جراحی اپیکواکتومی با بی‌حسی موضعی محل درمان آغاز خواهند شد. سپس دیگر گام‌ها انجام می‌شوند که در این عمل باید در حدود چهار گام اصلی را پشت سر بگذارید.
برش دادن دندان
ابتدا لثه شما توسط متخصص مربوطه برش داده می‌شود و لایه لایه بافت‌ها کنار می‌روند تا بتوان به ریشه دندان دسترسی پیدا کرد.
از بین بردن بافت عفونی در نوک ریشه
بافت عفونی انتهای ریشه که عامل اصلی انجام این جراحی است، برداشته خواهد شد. لازم به ذکر است که تمامی بافت‌های آلوده در اطراف ریشه دندان که در حدود چند میلی‌متر هستند باید برداشته شوند.
بعد از پاکسازی ریشه از عفونت، پر کردن فضای خالی با مواد
در آخر برای اطمینان از پاکسازی کامل بافت‌های اطراف ریشه دندان بار دیگر به کمک برخی از مواد خاص محیط‌های آلوده ضد‌عفونی شده و جای آن با مواد مخصوصی پر خواهد شد.
انجام رادیوگرافی
همچنین در آخر برای اطمینان از موفقیت و مناسب بودن وضعیت دندان یک رادیوگرافی انجام داده و سپس آخرین لایه لثه بخیه زده می‌شود.
جراحی اپیکواکتومی
چه اقداماتی باید قبل از انجام جراحی اپیکواکتومی انجام داد؟
همان طور که مشخص است برای کسب موفقیت در هر درمان یا جراحی باید به نکاتی قبل و بعد از آن دقت کنیم تا بتوان نتیجه دلخواهی از آن دریافت نماییم. جراحی اپیکواکتومی یا درمان ریشه دندان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باید برخی از اقدامات را قبل از انجام جراحی مد نظر قرار دهیم. اکنون به برخی از این اقدامات اولیه می‌پردازیم:
انتخاب یک متخصص و جراح خبره برای انجام عمل
انجام درمان‌ها و جراحی‌های تخصصی دندان را نمی‌توان به یک دندانپزشک معمولی سپرد؛ بنابراین دقت کنید که برای انجام جراحی اپیکواکتومی نیز به دنبال متخصص ماهر و باتجربه باشید. انتخاب یک جراح خوب در میزان موفقیت عمل بسیار موثر خواهد بود؛ پس در انتخاب آن تمام دقت خود را به‌کار بگیرید.
استرس خود را کنترل کنید
پایین آوردن سطح استرس و کنترل و مدیریت آن از اصلی‌ترین نکاتی است که باید قبل از جراحی اپیکواکتومی مد نظر داشته باشید. داشتن مقدار کمی استرس مانعی نداشته و طبیعی است؛ اما در صورتی که جراحی خود را به متخصص ماهر سپرده باشید جای هیچ نگرانی نخواهد بود.
جراحی اپیکواکتومی
انجام هرگونه اقدامات لازم همچون عکس برداری، ویزیت تخصصی و…
تصمیمات نهایی درباره انجام یا عدم انجام این جراحی توسط متخصص بعد از بررسی تمامی جوانب و مطلع شدن از وضعیت دندان و میزان عفونت اتخاذ خواهد شد. همچنین استفاده از اشعه ایکس می‌تواند محل دقیق و اندازه عفونت را در ریشه دندان مشخص نماید. متخصصان در بیشتر مواقع بعد از بررسی کامل عکس بیمار برای کاهش عفونت و درمان آن به استفاده از دهانشویه‌های ضدباکتریایی توصیه می‌کنند. علاوه‌بر دهانشویه‌ها، مصرف آنتی‌بیوتیک را نیز پیشنهاد می‌نمایند.
عملی کردن نکات تغذیه‌ای متخصص
خوردن یک وعده غذایی سبک مانند غلات سرد، بلغور جوی گرم، سوپ، سالاد و… یک شب پیش از انجام جراحی اپیکواکتومی ضروری است. علاوه‌بر این موارد، نوشیدن مقدار زیادی مایعات نیز بسیار تأکید و توصیه می‌شود. در حدود 6 ساعت قبل از عمل نیز بهتر است ناشتا باشید تا بتوانید اکسید نیتروژن یا آرام‌بخش وریدی را دریافت کنید. همچنین بعد از خوردن آخرین وعده غذایی و قبل از عمل پاکسازی دهان و دندان، استفاده از مسواک و نخ دندان، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
مصرف داروهای تجویز شده توسط متخصص
ادامه دادن مصرف داروهایی که برای تیروئید، دیابت، فشار خون، و دیگر بیماری‌های زمینه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، قبل و بعد از انجام جراحی بلامانع بوده و نیاز به قطع آن نیست. هر چند مصرف آن‌ها مشکلی ندارد؛ اما مقدار مصرف و طریقه مصرف را با متخصص در میان بگذارید تا در صورت نیاز تغییر دهد. کسانی که از بیماری زمینه‌ای دیابت رنج می برند باید قبل از جراحی درباره کنترل دیابت و مدیریت آن از دندانپزشک خود راهنمایی بگیرند.
مشاوره در خصوص میزان استفاده از انسولین و دیگر رژیم‌های غذایی و داروهای هیپرگلیسمی ضروری خواهد بود. باید در نظر داشته باشید که مصرف داروهای رقیق‌کننده خون پیش از جراحی باید حدوداً از 3 روز قبل، متوقف شود. بنابراین هرگونه ابهام یا سوال دیگر درباره مصرف دارو را می‌توانید از جراح پیش از شروع عمل بپرسید تا جای نگرانی وجود نداشته باشد.
جراحی اپیکواکتومی
کلام آخر…
گاهی اوقات دندان و ریشه آن چنان دچار عفونت و آلودگی می‌شوند که تنها راه برای درمان کشیدن آن‌ها است. کشیدن دندان باعث می‌شود فرد دندان طبیعی خود را از دست داده و نیاز به انجام ایمپلنت دندان و هزینه‌های جانبی دیگر داشته باشد. بنابراین اخیراً در زمینه علم دندانپزشکی روش‌های نوینی مانند جراحی اپیکواکتومی ارائه شده‌اند که می‌توانند بافت ریشه دندان را از عفونت و آلودگی‌ها پاک نمایند. منظور از جراحی اپیکواکتومی چیست؟ این سوالی است که برای بسیاری از افرادی که از آن اطلاع ندارند، مطرح می‌گردد. جراحی اپیکواکتومی در واقع همان درمان ریشه دندان و پیشگیری از کشیدن دندان طبیعی است.
