تارتار دندان چیست و چگونه تشکیل می شود؟
دندانها یکی از ارکان اصلی زیبایی در صورت هستند که زیبایی و تمیزی آنها بسیار مورد توجه اطرافیان قرار میگیرد. اما گاها افرادی هستند که با رعایت نکردن بهداشت دهانی و مسواک زدن، دچار مشکلاتی همچون تار تار دندان می‌شوند. به این ترتیب به راحتی زیبایی را از چهره خود دور میکنند. اگر شما هم کنجکاو شدید که بدانید تارتار دندان چیست و چگونه به وجود میآید، با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی پیرامون آن کسب کنید. ما در این مقاله حتی به راهکارهای جلوگیری از بروز این عارضه پرداخته‌ایم.
تارتار دندان چیست؟
تارتار دندان که از نظر علمی و تخصصی به آن کلکولوس دندانی (Dental calculus) هم گفته میشود، نتیجه ایجاد پلاک روی دندان است. در واقع تارتار دندان از جمله مشکلاتی به شمار می‌رود که زیبایی و بهداشت دندان را مختل خواهد کرد. زمانی که پلاک‌ها روی مینای دندان باقی بمانند، به مرور زمان سفت و سخت می‌شوند و تارتار را به وجود می‌آورند.
هنگامی که تارتار دندان سطح خارجی دندانها را بپوشاند، به خط زیر لثه نیز نفوذ میکند. در این صورت از بین بردن آن دشوار میشود. اگر تارتار دندان به لثه نفوذ پیدا کند، سبب بیماری لثه میشود. حال اگر باز هم این عارضه را نادیده بگیرید، لثه از دندانها جدا میشود. در این صورت دندانها لق شده و می‌افتند و فرد هم زیبایی خود را از دست می‌دهد و هم زندگی خود را مختل میکند.
تارتار دندان
نقش تارتار در بیماری لثه
چنانچه فردی دچار عارضه تارتار دندان شود، زمینه را برای بروز بیماری و التهاب لثهها فراهم کرده است. در صورت داشتن تارتار احتمال دارد فرد در ناحیه لثه خود دچار سوزش، تورم و خونریزی شود. اما لازم است بدانید که این تنها عارضه نیست. تارتار همچنین منجر به عارضه پریودنتیت یا همان (التهاب بافت پیرامون دهان) میشود که حتی از بیماری لثه نیز جدی‌تر خواهد بود.
در صورت وجود تارتار، بین دندان و لثه چرک به وجود خواهد آمد. این امر نیز منجر به لق شدن دندانها میشود و جویدن را برای فرد دردناک خواهد کرد. همچنین در صورت وجود تارتار دندان، فرد از بوی بد دهان نیز رنج می‌برد و حتی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز رفع نخواهد شد.
پیشگیری از تشکیل تارتار دندان
برای جلوگیری از تشکیل تارتار دندان چند راه کار ساده وجود دارد. از آنجایی که تارتار در ظرف چند ساعت تشکیل میشود، پیشنهاد می‌کنیم که روزانه مسواک زدن فراموش نشود. روزانه دو بار و هر بار به مدت حداقل ۲ دقیقه دندان‌های خود را مسواک بزنید. همچنین اینکه در طول روز و بعد از هر وعده غذایی، از نخ دندان استفاده کنید. شما باید بر نوع الیاف مسواک، نوع خمیردندان، نحوه مسواک زدن صحیح و… نیز نمایید کنید. در نظر داشته باشید که عواملی همچون سیگار نکشیدن هم در تشکیل نشدن تارتار و سالم ماندن دندانها و رعایت نظافت تأثیرگذار است.
نقش دخانیات در ابتلا به تارتار دندان
متأسفانه افرادی که سیگار و دخانیات استعمال میکنند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به تارتار دندان قرار میگیرند. مینای دندان این افراد زودتر از دیگران لک و پوسیده میشود. علاوه بر این با مصرف دخانیات و سیگار عفونت دندانها نیز افزایش پیدا میکند و التهاب دندان نیز به وجود میآید.
تارتار دندان
درمان تارتار چگونه امکان پذیر است؟
در اکثر موارد تنها روش استاندارد و مناسب برای درمان مشکل تار تار دندان یا کلکولوس دندانی و از بین بردن پلاکهای دندان مراجعه به متخصص است. دندان‌پزشک‌ها با فرآیند دبریدمان، دندانها را با توجه به میزان آسیب‌دیدگی‌شان با یکی از روشهای زیر پاکسازی میکنند.
- جرمگیری و اسکیلینگ دندان
روش اسکیلینگ روشی است که در طی آن داندانپزشک با استفاده از ابزار و وسایل به خصوص پلاک و تارتار دندان را از روی مینای دندان و لثه جدا میکند. به این ترتیب زیبایی دوباره به دندانها برمیگردد.
- تمیز کردن عمیق دندانها
تمیز کردن عمیق دندانها هم یکی دیگر از روشهای از بین بردن تارتار از مینای دندان و لثه است. معمولاً این روش برای پیشگیری از گسترش تارتار و کاهش ریسک پوسیدگی دندانها مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش دندانپزشکان ترکیبات اسیدی که توسط باکتریها تولید شده است را از بین برده و سطح دندانها را صیقلیتر میکنند.
- پولیش دندان
یکی دیگر از روشهای رایج در تمیز کردن دندانها نیز پولیش دندانها است. در طی این روش دندانپزشک، رسوبات پلاک‌ها را از مینای دندان بر می‌دارد. این امر علاوه بر اینکه دندانها را زیبا و درخشنده میکند، همچنین تمامی آلودگی، ناخالصی و جرم‌های موجود را تمیز خواهد کرد. این روش تا حد زیادی در پیشگیری از بیماری‌های دندان و دهان مؤثر است.
تارتار دندان
عوارض ایجاد تار تار دندان یا کلکولوس دندانی (Dental calculus)
وجود پلاک دندان که موجب به وجود آمدن تارتار میشود، عارضه‌ای بسیار ناخوشایند است. این عارضه همچنین در مواردی باعث پوسیدگی و ایجاد حفره در دندانها میشود. حتی در صورت بی‌توجهی و نادیده گرفتن آنها و عدم مقابله با تارتار دندان مشکلات جدی‌تری بروز پیدا میکنند که عبارتند از:
- بیماری‌های لثه
در صورتی که تارتار دندان درست و اصولی برداشته نشود زمینه ایجاد بیماری‌های لثه و التهاب آن ایجاد میشود. در نتیجه بیماری‌های لثه با سوزش، تورم و خونریزی همراه است.
- التهاب مزمن لثه
همچنین عارضه تارتار دندان ممکن است سبب ایجاد بیماری پریودنتیت یا همان التهاب مزمن لثه شود. که از مشکلات جزئی لثه جدی‌تر است. با بروز این حالت چرک باعث پر شدن فضای بین دندان و لثه ها خواهد شد که لق شدن دندان و احساس درد در هنگام غذا خوردن از پیامدهای آن خواهد بود. علاوه بر این با بروز التهاب مزمن لثه فرد همواره بوی بد دهان را تجربه میکند که حتی با مسواک زدن و روشهای دیگر نیز از بین نمی‌رود. بررسی‌هایی نیز نشان می‌دهد که ممکن است پریودنتیت باعث بروز ناراحتی‌های قلبی شود.
تارتار دندان
سؤالات متداول
در این بخش از متن به برخی سؤالات متداول و رایج پیرامون تار تار دندان پاسخ داده ایم:
- تارتار دندان سبب ایجاد چه مشکلاتی میشود؟
اصلی‌ترین مشکلات ناشی از به وجود آمدن تار تار عبارتند از احساس درد شدید در ناحیه لثه، خونریزی لثه، ایجاد لکه‌هایی بر روی دندان
- تارتار دندان چگونه تشکیل میشود؟
اگر پلاک دندانها به طور مرتب تمیز نشوند و بهداشت دهان و دندان توسط فرد به درستی رعایت نگردد، این جرم های داخل دهانی با مواد معدنی درون بزاق دهان در امیخته شده و در نتیجه این رسوبات در طی دو الی سه شبانه روز به شدت سخت شده و به تارتار تبدیل می‌شوند.
- چه افرادی در معرض عارضه تارتار دندان هستند؟
افرادی که دارای سیم‌های ارتودنسی، دندان‌های بهم ریخته و روی هم، خشکی دهان، افراد سیگاری و مسن و کسانی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمیکنند بیش از دیگران در معرض تارتار دندانی قرار دارند.
تارتار دندان
جمع بندی
سلامتی و زیبایی دندانها امر بسیار مهمی است که نباید از آن غافل شد. چرا که اگر سلامت دندانها به خطر بیفتد، روند زندگی افراد سخت و گاها مختل میشود. همچنین خوردن و آشامیدن که از جمله اصلی‌ترین نیازها و لذت‌هاست با مشکل مواجه میشود. علاوه بر این با از بین رفتن سلامت دندانها، فرد متحمل رنج و درد زیادی میشود و زیبایی چهره نیز از بین می‌رود. ما در این مقاله به تعریف تارتار دندان و راه‌های جلوگیری از آن پرداختیم.
