درد ضربان دار دندان ها معمولا نشان دهنده وجود عفونت یا آسیبی در داخل دهان است. در اکثر موارد، درد مربوط به پوسیدگی دندان ها یا آبسه است. نمی توان تنها با توجه به علائم، علت ایجاد درد ضربان دار را پیدا کرد. به علاوه، جراحات و آبسه های دهان همیشه قابل دیدن نیستند. بنابراین، در صورت احساس درد ضربان دار در دهان، باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کرد.

در این مقاله، به رایج ترین علل ایجاد درد ضربان دار دندان ها و نحوه درمان آن می پردازیم.

عوامل ایجاد کننده

عوامل متعددی می توانند در ایجاد درد ضربانی دندان ها نقش داشته باشند. روش درمانی مناسب با توجه به علت درد انتخاب می شود.

ابزار و وسایل دندانی

ابزار و وسایل دندانی که به تازگی در دهان قرار گرفته اند، مخصوصا بریس های دندانی یا هدگیر (headgear)، دندان ها را به آرامی جابه جا می کنند. این حرکت ممکن است باعث ایجاد درد و احساس فشار شود. فرد ممکن است درد ضربان داری را در کل دهان یا بخشی از آن احساس کند. این درد بی خطر است و نشانه ای از وجود مشکلی جدی تر نیست. می توان با مصرف دارو های مسکن ضد درد مانند ایبوپروفن، مقداری از این درد را کاهش داد. البته، اگر پس از چند روز درد از بین نرفت و بهتر نشد، باید به دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه کرد.

پوسیدگی و سوراخ شدن دندان ها

پوسیدگی شدید دندان ها می تواند باعث ایجاد سوراخ در آن ها شود. پوسیدگی دندان ها همیشه قابل دیدن نیست. درد ضربان دار می تواند نشانه ای از پوسیدگی باشد. در واقع، عصب دندان ممکن است در اثر پوسیدگی آسیب دیده باشد و احساس درد به وجود بیاید. دندانپزشک می تواند پوسیدگی و سوراخ دندان را درمان کند. روش درمان به شدت خرابی دندان بستگی دارد. در مواردی، پر کردن دندان کافی است اما در موارد شدید تر، ممکن است نیاز به انجام عصب کشی یا کشیدن دندان باشد.

عفونت های دندانی

عفونت دندان ها و لثه ها می تواند درد ضربان دار و علائم دیگری مانند ورم صورت ایجاد کند. این عفونت ها معمولا زمانی اتفاق می افتند که فرد، پوسیدگی دندانش را به موقع درمان نمی کند. البته، پس از انجام جراحی های دهان یا آسیب به دهان هم ممکن است عفونت بروز پیدا کند. عفونت دندان می تواند گسترش پیدا کند؛ بنابراین باید به سرعت برای درمان آن اقدام کرد.

در اکثر موارد، علاوه بر درمان علت اصلی ایجاد درد، باید آنتی بیوتیک هم تجویز شود. در مواردی ممکن است نیاز به عصب کشی، کشیدن دندان و جراحی دندان باشد. دارو های مسکن ضد درد بدون نسخه می توانند در کاهش درد موثر باشند. البته، بهتر است که در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه شود.

آسیب به دندان ها یا صورت

ضربه به دندان ها یا صورت ممکن است باعث شکستگی یا ترک خوردن دندان ها شود. در برخی رشته های ورزشی نیز، احتمال آسیب دندان ها زیاد است. صدمه وارد شده، همیشه قابل دیدن نیست؛ مثلا ممکن است دندان از زیر خط لثه بشکند. در چنین مواردی، فرد درد زیادی احساس می کند. اگر درمان به موقع انجام نشود، صدمات و جراحات می توانند به عفونت ختم شوند.

برخی اوقات، پرکردگی دندان ها دچار شکستگی می شود. ضربه ناگهانی به صورت یا دهان می تواند باعث شکستن پرکردگی شود. البته پر کردگی های قدیمی نیز، به مرور زمان فرسوده می شوند و با احتمال بیشتری دچار ترک یا شکستگی می شوند. بسیار مهم است که بلافاصله پس از ضرب دیدن دندان ها، به دندانپزشک مراجعه شود. چه استخوان صورت دچار شکستگی شده باشد و چه دندانی شکسته باشد، بهتر است درمان در اسرع وقت انجام شود.

درد ضربان دار دندان

بیماری لثه

بیماری لثه، در دهان التهاب و درد ایجاد می کند. با اینکه عفونت های دهان می توانند باعث ابتلا به بیماری لثه شوند، تجمع پلاک دندانی رایج ترین علت ایجاد بیماری لثه است. افرادی که به این بیماری دچار هستند، درد لثه، درد ضربان دار دندان ها و خون ریزی از لثه ها را تجربه می کنند.

برای درمان بیماری لثه، دندانپزشک پلاک و تارتار تجمع یافته را از روی دندان ها پاک می کند. برای حفظ سلامت لثه ها، فرد باید به بهداشت دهان خود توجه بیشتری داشته باشد. استفاده از دهانشویه های درمانی می تواند از التهاب لثه ها بکاهد.

مینای ضعیف دندان ها

مینای دندان (خارجی ترین لایه دندان) به مرور زمان فرسوده می شود. به تبع آن، دندان ها به سرما و گرما حساس می شوند. در مواردی نیز، فرد درد ضربان داری را در دندان خود حس می کند. استفاده از خمیردندان های مخصوص دندان های حساس، در برخی افراد موثر است. البته، برای درمان علت زمینه ای ضعیف شدن مینای دندان، باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

درمان مینای ضعیف شده دندان به روش های مختلفی صورت می گیرد؛ برای مثال، پرکردن دندان و روکش گذاری.

التهاب سینوس ها (سینوزیت)

سینوزیت، التهاب سینوس ها است. سینوس ها، مجاری هوایی پشت بینی هستند. عوامل مختلفی می توانند در ایجاد سینوزیت دخیل باشند؛ برای مثال، عفونت، آلرژی و واکنش های سیستم ایمنی. علائم سینوزیت به سرماخوردگی معمولی شباهت دارد. از نشانه های سینوزیت می توان به ترشحات بینی، گرفتگی بینی، سردرد و دندان درد اشاره کرد. سینوزیت می تواند مشکلات دندانی متعددی مانند درد ضربان دار ایجاد کند.

علت ایجاد سینوزیت، روش درمانی مناسب را تعیین می کند. روش های درمانی شامل تجویز آنتی بیوتیک، جراحی و تغییر عادات زندگی است.

درآمدن یا نهفتگی دندان های عقل

دندان های عقل در عقب دهان قرار گرفته اند و در بزرگسالی رشد می کنند. درآمدن این دندان ها می تواند درد ضربان دار به همراه داشته باشد. دندان های عقل نهفته ممکن است با زاویه نادرستی رشد کنند و به دندان های اطراف فشار وارد کنند. فشار به دندان های اطراف ممکن است باعث ایجاد درد شود.

دارو های مسکن می توانند از شدت علائم بکاهند. اما در مواردی ممکن است نیاز به جراحی و کشیدن دندان های عقل باشد.

دندان قروچه (بروکسیسم)

ساییدن دندان ها بر هم یا دندان قروچه یکی از اصلی ترین عوامل ایجاد درد ضربانی دندان ها است. درمان بروکسیسم، استفاده از محافظ های دهانی است. عوامل مختلفی از جمله استرس می توانند باعث ایجاد دندان قروچه شوند.

درد سایر بخش های صورت

برخی اوقات، آسیب بخشی از بدن می تواند باعث ایجاد درد در قسمتی دیگر شود. برای مثال، کسی که به گرفتگی گردن و فک دچار شده است، ممکن است درد ضربان داری در دندان هایش احساس کند.

در مواردی، فرد می تواند منشا درد را با فشردن یکی از عضلات نزدیک، پیدا کند. اگر فشردن عضله باعث درد شدید تری شد، می توان نتیجه گرفت که درد عضلانی سبب درد ضربان دار دندان ها شده است.

زونا (shingles)

نوعی ویروس هرپس می تواند عفونتی به نام زونا (shingles) را ایجاد کند. این عفونت بسیار دردناک است و از چند روز تا چند هفته طول می کشد. افرادی که به آبله مرغان مبتلا شده اند، ممکن است به زونا دچار شوند. افراد مسن تر و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض این بیماری هستند.

بروز عفونت زونا در دهان به ندرت اتفاق می افتد، اما ممکن است. عفونت دهانی ابتدا باعث ایجاد درد ضربان دار می شود و سپس جوش هایی پدیدار می شوند. این جوش ها معمولا در یک طرف دهان به وجود می آیند. دارو های ضد درد می توانند در کنترل زونا کمک کننده باشند. دارو های ضد ویروسی نیز قابل استفاده هستند اما باید توجه داشت که زونا، به طور کامل بهبود پیدا نمی کند و فقط می توان آن را کنترل کرد.

اگر به زونا مشکوک هستید و علائم آن را در دهان خود مشاهده می کنید، بهتر است به پزشک و دندانپزشک مراجعه کنید.

درد ضربان دار دندان

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

کسانی که در اثر آسیب جزئی، درد ضربان دار را تجربه می کنند، می توانند تا ظاهر شدن علائم بیشتر دست نگه دارند و به دندانپزشک مراجعه نکنند. اما اگر دلیل درد مشخص نیست و پس از مدتی هم از بین نرفته است، باید سریعا نزد دندانپزشک رفت. به ندرت ممکن است عفونت دندان به سایر بخش های بدن گسترش پیدا کند و عفونت های جدی را ایجاد نماید.

در صورت مشاهده علائم زیر، بهتر است به صورت اورژانسی به دندانپزشک مراجعه کنید:

• تب کردن
• ورم صورت
• دشواری در بلع و تنفس
• گیجی و از هوش رفتن

خلاصه

درد ضربان دار دندان نشانه این است که مشکلی در دندان یا در نزدیکی آن وجود دارد. حتی اگر شدت درد بیشتر نشود، باید برای تشخیص علت و درمان آن به دندانپزشک مراجعه شود. درمان زودهنگام می تواند از عفونت های جدی تر و ایجاد بیماری های وخیم تر جلوگیری کند.