دندان های عقل (wisdom teeth)، آخرین دندان های مولر (molar) هستند که در عقب دهان قرار دارند. این دندان ها معمولا بین 18 تا 24 سالگی از لثه ها بیرون می زنند و ظاهر می شوند. پروسه کشیدن دندان عقل، از رایج ترین جراحی های دندانپزشکی است. در واقع، حدود 95 درصد از کل پروسه های کشیدن دندان، مربوط به کشیدن دندان های عقل می شود. دندانپزشک دندان های شما را معاینه می کند. اگر دندان های عقل مشکلاتی را در دهان ایجاد کرده باشند و یا احتمال بروز مشکلاتی وجود داشته باشد، دندانپزشک معمولا پیشنهاد می دهد که دندان های عقل خود را بکشید.

کشیدن دندان عقل می تواند باعث ورم فک، کبودی و درد شود. همچنین، بسیاری از افراد پس از کشیدن دندان، خواب راحتی ندارند. در این مقاله، روش هایی برای کاهش میزان درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان، به خصوص در زمان خواب، گفته می شود.

چگونه می توانید پس از کشیدن دندان عقل، خوابی راحت داشته باشید؟

بعضی افراد، درد شدیدی را پس از کشیدن دندان عقل تجربه می کنند. البته، همه افراد کمی درد و ناراحتی را حس می کنند. برخی روش های کاهش درد و ناراحتی، به خصوص در زمان خواب، عبارتند از:

• دارو های مسکنی را که دندانپزشک تجویز کرده است، مصرف کنید. اگر دندانپزشک جراح دندان، دارو های مسکن تجویز کرد، باید مطابق دستورالعمل وی از دارو ها استفاده کنید.
• از داروی مسکن ایبوپروفن استفاده نمایید. اگر داروی ضد دردی برای شما تجویز نشده است، می توانید از ایبوپروفن استفاده کنید. البته، بهتر است قبل از مصرف آن، با دندانپزشک جراح مشورت کنید. البته، استفاده بی رویه از ایبوپروفن می توانند مشکل آفرین باشد. بنابراین طبق دستور العمل دارو، آن را مصرف کنید.
• محیط خواب شما باید راحت باشد. اتاق خواب خود را تاریک و خنک نگه دارید. ممکن است انجام برخی کار ها، باعث شود راحت تر و زود تر به خواب بروید.
• سر خود را بالا نگه دارید. با استفاده از یک بالش اضافه، در طول شب سر خود را بالا نگه دارید. بدین ترتیب، از میزان ورم کاسته می شود و لخته سازی سرعت می گیرد.
• به پهلو بخوابید. بالا تر نگه داشتن سر، هنگامی که به پهلو می خوابید، راحت تر است.
• از کمپرس یخ استفاده نمایید. قرار دادن کمپرس یخ در روز های نخست پس از کشیدن دندان، از شدت ورم می کاهد. کمپرس یخ را درون یک پارچه قرار دهید و آن را به مدت 10 الی 20 دقیقه روی ناحیه متورم بگذارید.
• از سایر دستورالعمل های جراح فک و صورت پیروی کنید. اگر دندانپزشک توصیه خاصی به شما کرده است، حتما آن را به یاد داشته باشید و انجام دهید.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

هنگام خواب و پس از کشیدن دندان عقل، باید از انجام چه کار هایی بپرهیزید؟

در دوران بهبودی پس از کشیدن دندان عقل، به هیچ وجه نباید لخته خون تشکیل شده روی زخم را جابه جا کنید؛ مخصوصا در 24 ساعت اول. جابه جا کردن لخته و یا عدم تشکیل صحیح آن، می تواند مشکلات متعددی به وجود بیاورد. از جمله این مشکلات، می توان به خشکی حفره دندان (dry socket) اشاره کرد. خشکی حفره، از رایج ترین پیچیدگی های به وجود آمده پس از جراحی های دندان است و معمولا 3 تا 5 روز پس از انجام جراحی، ظاهر می شود.

برای کاهش احتمال ابتلا به این پیچیدگی ها و مشکلات، توصیه می شود نکات زیر را رعایت کنید:

• به پشت نخوابید. بهتر است به پشت نخوابید. استفاده از کمپرس یخ و بالا نگه داشتن سر سرعت بهبودی را افزایش می دهند.
• اطراف زخم را مسواک نزنید. توصیه می شود که حداقل تا 24 ساعت، اطراف ناحیه جراحی شده را مسواک نزنید؛ چراکه امکان جابه جا شدن لخته خون وجود دارد.
• باید خواب کافی داشته باشید. برای تسریع روند بهبودی، باید خواب کافی داشته باشید. در زمان خواب، بدن خود را ترمیم می کند.
• از نوشیدن الکل و کشیدن سیگار بپرهیزید. الکل و تنباکو، هر دو بر توانایی بدن در ترمیم خود تاثیر می گذارند. توصیه می شود که حداقل در 24 ساعت نخست پس از کشیدن دندان، از نوشیدن الکل و کشیدن سیگار بپرهیزید. در بهترین حالت، تا بهبودی کامل از جراحی باید این عادات را ترک کنید.

پس از کشیدن دندان عقل و در زمان خواب، آیا باید گاز پانسمان را از دهان خود خارج کنید؟

گاز پانسمان با فشار اندکی که به زخم وارد می کند، روند لخته سازی را سرعت می بخشد. نباید در حالتی که گاز پانسمان در دهانتان است، بخوابید؛ چراکه امکان خفگی وجود دارد. اگر از دارو های خواب آور استفاده می کنید، باید توجه بیشتری به این مسئله داشته باشید.

مراقبت های بعد از کشیدن دندان عقل

در روز های نخست پس از کشیدن دندان عقل، چه نکاتی را باید رعایت کنید؟

پس از کشیدن دندان عقل، بهبودی کامل ممکن است چندین هفته طول بکشد. اگر در این مدت مراقبت های لازم را انجام دهید، زخم و جراحت سریع تر بهبود می یابند. برخی از نکاتی که با رعایت آن ها می توان روند بهبودی را سریع تر کرد، عبارتند از:

• داروهایی را که پزشک یا دندانپزشک برای شما تجویز کرده اند، مطابق دستور العمل مصرف کنید.
• باید دقت داشته باشید و نشانه های مربوط به عفونت و دیگر پیچیدگی ها را تشخیص دهید.
• برای کاهش ورم از کمپرس یخ استفاده کنید.
• پس از 24 ساعت نخست، دهان خود را به آرامی با دهانشویه ضدباکتریایی شست و شو دهید. بدین ترتیب، باکتری های ایجاد کننده عفونت از بین می روند.
• غذا های نرم مانند تخم مرغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید. در این صورت، زخم در هنگام غذا خوردن تحریک نمی شود.

کلام آخر

احساس درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان های عقل، کاملا طبیعی است. مصرف دارو های تجویز شده، اتاق خواب با شرایط مناسب و بالاتر نگه داشتن سر در هنگام خواب، همگی در کاهش درد، ناراحتی و ورم نقش دارند. اگر درد و ناراحتی شما پس از مدتی شدت گرفت و یا عقده های لنفاوی زیر فک متورم شدند، ممکن است به عفونت یا خشکی حفره دچار شده باشید. در این حالت، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید و با او مشورت کنید.