پانسمان موقت دندان و کاربردهای آن

اگر سابقه مراجعه به کلینیک دندانپزشکی و درمان ریشه دندان یا پر کردن دندان را دارید، بنابراین حتما با پانسمان دندان نیز آشنا هستید. گاهی اوقات افراد اطلاعاتی در این باره نداشته و برای کسب آگاهی بیشتر در رابطه با نحوه کار، مطالعه و پرس‌وجو می‌کنند. پانسمان دندان بیشتر زمانی کاربرد دارد که مراحل درمان بیش از یک مرحله طول بکشد و در زمانی طولانی انجام شود. به این معنا که فرآیند درمان و ترمیم دندان به جلسات بعدی موکول گردد؛ اما پانسمان موقت دندان چیست و کاربردهای آن کدامند؟

پانسمان دندان

گاهی اوقات پس از انجام عمل‌های جراحی دندان از متخصص خود می‌شنوید که باید از پانسمان دندان استفاده نماید. زمانی که فرآیند درمان و ترمیم طولانی شده و به زمان دیگری موکول گردد که به اصطلاح درمان چند مرحله‌ای می‌شود، دندان را پانسمان می‌کنند. پانسمان دندان عملی بسیار ساده بوده؛ اما در عین سادگی بسیار پرکاربرد و مهم است. پانسمان دندان می‌تواند در زمانی که در بین دو مرحله درمان، روی دندان‌های شما قرار می‌گیرد، سلامت لثه و دندان شما را تضمین نماید.

پانسمان دندان می‌تواند از ورود هرگونه باکتری مضر به داخل دندان و اطراف آن جلوگیری کرده و از دندان‌های نیمه ترمیم شده محافظت کند. بنابراین بهتر است پانسمان دندان را بسیار جدی بگیرید و اگر کوچک‌ترین مشکلی در آن مشاهده کردید به دندانپزشک مراجعه نمایید و آن را مجدداً اصلاح کنید. لازم به ذکر است که هر چقدر از پانسمان دندان خود به خوبی مراقبت کنید در واقع از خطرات احتمالی آینده پیشگیری کرد‌ه‌اید.

پانسمان موقت دندان

پانسمان موقت دندان چه زمانی لازم است؟

برای پاسخ به این سوال اساسی که چه زمان نیاز به پانسمان دندان خواهد بود؟ باید بیان کرد که متخصص تنها فردی است که می‌تواند تشخیص دهد بیمار به پانسمان نیاز دارد یا خیر. بنابراین هیچ‌گاه بدون مشورت با دندانپزشک خود و به‌صورت سرخود جهت تهیه پانسمان اقدام نکنید. برخی از فرآیندهای ترمیم و اصلاح دندان و همچنین در بیشتر جراحی‌های دندانی ممکن است پروسه درمان طی چند جلسه انجام گیرد. پر کردن دندان نیز از جمله درمان‌هایی هستند که نیاز به پانسمان دندان دارند و در مواردی چند جلسه انجام خواهند شد.

پانسمان دندان برای زمان‌هایی که دندان‌ها آسیب‌پذیر بوده و هیچ‌گونه لایه حفاظتی روی آن‌ها قرار ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد تا از دندان در برابر مواد غذا و نوشیدنی‌ها محافظت کند. همچنین پانسمان دندان از آنجایی که به‌طور کامل سطح دندان را می‌پوشاند، می‌تواند درد دندان را نیز تا حد زیادی تسکین دهد. لثه‌ها، ریشه دندان، پالپ دندان و… تا زمانی که ترمیم دندان به‌طور کامل انجام نشده باشد، بسیار حساس هستند و نیاز به مراقبت خواهند داشت.

اگر دندان‌های بیمار پانسمان نشوند این امکان وجود دارد که حساسیت آن‌ها بیشتر شده تا حدی که با برخورد کوچک‌ترین مواد غذایی از خود واکنش نشان داده و ملتهب گردند. دندان آسیب ‌دیده با انجام پانسمان دندان از دردهای احتمالی و مشکلات جدی‌تر در آینده در امان بوده و تا مراحل بعدی ترمیم به همان صورت دست‌ نخورده باقی خواهد ماند.

پانسمان موقت دندان

علت استفاده از پانسمان دندان

هدف اصلی دندانپزشک کاهش درد و جلوگیری از بسیاری از آسیب‌های موجود به دندان‌ها است. زمانی که دندان هنوز به‌طور کامل ترمیم و درمان نشده باشد. همان‌طور که از اسم آن مشخص است پانسمان دندان یک روند کاملاً موقتی به‌حساب می‌آید و در شرایط خاص و به دستور و تشخیص دندانپزشک انجام می‌گیرد. این پانسمان به‌طور کلی از پالپ‌های دندان محافظت می‌کند، همچنین از تحریک‌پذیری بیش از حد دندان نیز جلوگیری خواهد کرد. علاوه‌بر آن زمانی که ریشه دندان به قدری عفونت داشته که ادامه درمان امکان‌پذیر نباشد، دندانپزشک از پانسمان استفاده می‌نماید تا بیمار با مصرف آنتی ‌بیوتیک عفونت دندان خود را درمان کند.

میزان ماندگاری پانسمان موقت دندان

به‌طور کلی دیواره و حفاظ برای ماندگاری و طول عمر پانسمان‌ها نیازی اساسی است. زمانی که دندان‌ها دیواره‌های کافی نداشته باشند، پانسمان‌ها بسیار زودتر شروع به ریزش کرده و ماندگاری کوتاه‌تری دارند. عمر پانسمان به‌طور معمول چیزی حدود 2 الی 4 هفته خواهد بود. پوسیدگی، شکستگی، عفونت و… از جمله مشکلاتی هستند که در صورت افتادن پانسمان رخ می‌دهند. بنابراین بهتر است مراحل بعدی درمان در بازه‌های زمانی که پانسمان وجود دارد، انجام شوند.

پانسمان موقت دندان

پانسمان دندان و مزایا و معایب آن

پانسمان موقت دندان هیچ‌گاه برای مدت طولانی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. بنابراین در بیشتر مواقع میزان ماندگاری پانسمان موقت حدود یک ماه است. همچنین برای پانسمان‌ها احتمال شکستگی، تحلیل رفتگی و در آمدن نیز وجود دارند. پانسمان موقت دندان به زودی برداشته شده و جای آن با پرکردگی دائمی تعویض خواهد شد. همچنین این احتمال نیز وجود داشته که اگر مراحل درمان دندان به موقع انجام نگیرند و پانسمان دندان بیشتر از موعد مورد نظر طول بکشد، دندان عفونت کند.

 باید بدانید که حتی بسیاری از درمان‌های اورژانسی دندانپزشکی نیز بدون پانسمان انجام‌شدنی نخواهند بود. همان‌طور که گفته شد هر کاری علاوه‌بر مزایا با معایبی نیز مواجه است که برخی از مزایا و معایب پانسمان موقت دندان به شرح زیر هستند:

مزایای استفاده از پانسمان موقت دندان

استفاده از پانسمان موقت دندان برای مواقعی که بیمار با درد بسیار شدید دندان روبه‌رو می‌شود بسیار مناسب خواهد بود. همچنین گاهی اوقات ماده‌ای به نام اوژنول که نوعی ضدعفونی‌کننده و مسکن به‌شمار می‌رود درون پانسمان‌ها جای داده خواهد شد که در داروهایی مانند میخک نیز قرار دارد.

معایب استفاده از پانسمان موقت دندان

طول عمر پانسمان‌های موقت همان‌طور که از اسمشان پیداست، بسیار کوتاه و در یک بازه زمانی محدود خواهد بود. بنابراین در طی یک ماه پانسمان دندان ممکن است دچار فرسایش، شکستگی شده یا حتی به‌طور کامل از جای خود خارج شود. چنانچه شما نیز از پانسمان موقت دندان استفاده می‌کنید، سعی نمایید حدالامکان برای ترمیم دندان خود به‌صورت دائمی از یک ماه بیشتر زمان تلف نکنید.

پانسمان موقت دندان

به چه دلایلی فرد پس از انجام پانسمان دندان احساس درد دارد؟

کمی درد پس از انجام پانسمان موقت دندان در بیشتر مواقع برای بیماری طبیعی بوده و به دلایل زیر است:

• پانسمان موقت دندان گاهی اوقات در بیمارانی انجام می‌شود که عکس و رادیولوژی نیاز به عصب‌کشی دندان و پر کردن آن را مشخص نکرده و دندان دچار پوسیدگی باشد. فرسودگی و پوسیدگی بسیار عمیق در این مواقع بسیار زیاد بوده؛ اما بیمار احساس درد و ناراحتی نمی‌کند. بنابراین در این موارد متخصص سعی می‌کند پوسیدگی دندان را برداشته و آن را پانسمان می‌نمایدد تا وضعیت کلی آن مشخص گردد. لازم به ذکر است که دندان درد این افراد اغلب زمانی شدت می‌یابد که بی‌حسی دندان آن‌ها بعد از گذشت چند ساعت از انجام کار دندانپزشک گذشته باشد. درد حاصل از تمام شدن بی‌حسی دندان حداکثر تا یک شبانه‌روز ادامه خواهد یافت و در صورت بیشتر شدن آن باید به دندانپزشک مراجعه نمایید و علت را بیابید.
• زمانی که پانسمان دندان را برای تسکین درد دندان خود استفاده می‌کنید نباید توقع تسکین درد را به‌صورت دائمی داشته باشید و احتمال ادامه درد در بیشتر مواقع وجود دارد. بهتر است برای تسکین همیشگی درد دندان خود در 24 ساعت اولیه از داروهای مسکن استفاده نمایید. همچنین به سرعت به دنبال کار و درمان اصلی و استاندارد باشید. انجام ترمیم اصلی مانند عصب‌کشی و درمان ریشه این کمک را به بیمار می‌کند که تا حد زیادی درد دندان او کاهش یابد؛ اما گاهی اوقات بعد از درمان اصلی نیز فرد احساس درد خواهد کرد. همچنین زمانی که پالپ دندان حساس شده و در معرض هوا و تحریک‌های بیرونی پس از عمل جراحی قرار ‌گیرد نیز می‌توانید از پانسمان دندان استفاده نمایید. بنابراین در بسیاری از مواقع و حتی برای درمان‌های فوری استفاده از پانسمان دندان در دندانپزشکی نوین الزامی است.
• زمانی نیز عصب‌کشی برای دندان استفاده شده و ارتفاع پانسمان به‌طوری بلند بوده که دندان‌های عصب‌کشی شده به دلیل رسیدن به فک، دردهای شدید را ایجاد می‌کنند. بنابراین برای تسکین درد در این مواقع به دندانپزشک مراجعه نموده و برای کوتاه کردن پانسمان دندان اقدام نمایید. حال برخی دیگر از دلایل درد دندان پس از پانسمان دندان را برای شما مطرح می‌کنیم:
• ایجاد آفت، سوختگی پنبه، درد محل ورود سوزن، زخم تروماتیک و…
• گیر کردن و ماندن ذرات غذا بین دندان‌ها و در کناره‌های پانسمان و فشرده شدن آن به لثه‌ها

پانسمان موقت دندان

کلام آخر…

دندان‌های انسان به مرور زمان و به دلایلی همچون عدم مراقبت درست و رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان دچار مشکلاتی می‌شوند که نیاز به عمل جراحی و دیگر درمان‌ها خواهند داشت. گاهی اوقات درمان‌های دندانپزشکی برای بیماران طی چند مرحله و در طول یک بازه زمانی حدود یک الی چند ماه انجام می‌گیرند. بنابراین برای نگه داشتن دندان در همان وضعیت باید از پانسمان‌های موقت استفاده کرد. حال این سوال مطرح می‌گردد که پانسمان موقت دندان و کاربردهای آن چیست و چگونه انجام می‌شود؟ طول عمر مفید پانسمان دندان حدوداً یک ماه بوده و برای تسکین درد، جلوگیری از ورود باکتری‌های مضر تا زمان ترمیم اصلی دندان و… انجام می‌شود.